Spanje is dinsdagochtend grotendeels hersteld van de grootste landelijke stroomstoring ooit. Volgens de laatste berichten is de stroomuitval veroorzaakt door een probleem bij zonne-energiecentrales. Het elektriciteitsnet is inmiddels vrijwel overal hersteld, maar het openbaar vervoer — vooral het spoor — ondervindt nog altijd aanzienlijke vertragingen. Honderden reizigers zijn gestrand op stations zoals Atocha in Madrid. Ook rechtszaken en overheidsdiensten zijn tijdelijk stilgelegd.

29 april 2025 | ESPANJE! redactie

Volgens Red Eléctrica, de beheerder van het Spaanse hoogspanningsnet, is de stroomstoring niet veroorzaakt door een cyberaanval, menselijke fout of extreme weersomstandigheden. In plaats daarvan wijst men op een dubbele “desconexión de generación”, oftewel een plotselinge onderbreking in de stroomopwekking, vermoedelijk afkomstig van zonne-energiecentrales in het zuidwesten van Spanje. Eduardo Prieto, operationeel directeur, verklaarde dat de tweede onderbreking — nauwelijks 1,5 seconde na de eerste — het hele systeem deed instorten. Vooral Extremadura, rijk aan zonneparken, wordt genoemd als mogelijke bron van het probleem.

Wil je meer weten over Spanje? Lees dan ook het tijdschrift ESPANJE! Klik hier om het te bestellen

Noodmaatregelen en impact

De nationale regering activeerde niveau 3 van het noodprotocol, waarbij het centrale gezag tijdelijk de controle overnam. In gevangenissen bleven essentiële systemen operationeel dankzij dieselgeneratoren. Slechts in één inrichting, de gevangenis van Morón bij Sevilla, dreigde de brandstof op te raken. Ook ziekenhuizen en luchthavens bleven veelal draaien op noodstroom. Premier Pedro Sánchez zit sinds vanochtend in spoedoverleg met het Consejo de Seguridad Nacional, voorgezeten door koning Felipe VI. In een verklaring liet Sánchez weten dat een dergelijk abrupt verlies van stroomopwekking “nooit eerder is voorgekomen.” Regionale leiders eisen duidelijkheid. Fernando López Miras, president van de regio Murcia, eist een diepgaand onderzoek, schadecompensatie en maatregelen om herhaling te voorkomen. Hij schat het economische verlies voor zijn regio op zeker 175 miljoen euro voor één dag uitval.

Langzaam terug naar normaal


De situatie verbetert inmiddels snel. Spoorverbindingen voor hogesnelheids- en langeafstandstreinen worden geleidelijk hersteld. De meeste luchthavens functioneerden de hele tijd normaal. In steden als Madrid en Barcelona hervatten metro- en forensentreinen hun diensten in fases. De oorzaak van de stroomuitval ligt dus vermoedelijk in de afhankelijkheid van zonne-energie, een sector die de afgelopen jaren explosief is gegroeid. Deze gebeurtenis onderstreept de noodzaak van meer robuuste buffers in het Spaanse energienet, zoals batterijen en back-upcentrales op wind of gas. Het onderzoek loopt nog. Intussen blijft de samenleving de nasleep voelen.

KLIK HIER VOOR DE NIEUWSBRIEF VAN ESPANJE!