Málaga is mijn stad. Zodra ik er op de fiets zit, zo’n witte die je gratis mag gebruiken, slaak ik vreugdekreten. De eerste keer dat ik langere tijd in Málaga verbleef, zestien maanden in totaal, woonde ik in een appartementje vlakbij het centrum, een eenvoudige etage zoals Spanjaarden die zelf ook huren.

Ik verzamelde er materiaal voor het boek ‘De tribune van de armen’, over mijn ervaringen in Andalusië sinds 1985. Als rode draad koos ik de wonderlijke traditie die in Málaga jaarlijks tijdens de Semana Santa wordt uitgevoerd. Na een selectieprocedure waaraan zelfs de ministerraad in Madrid te pas komt, wordt tijdens de paasprocessie van de broederschap van El Rico een gevangene uit de regionale gevangenis vrijgelaten. De identiteit van deze geluksvogel blijft geheim, hij of zij gaat gehuld in een zwart gewaad met ooggaten.

Drugs, wapens en vissersboten

Vorig jaar, in 2017, kon ik er niet bij zijn tijdens de Semana Santa. Iemand die dat wist, Sander Klomp, dé kenner op dit gebied, die al jaren in Málaga woont en meeloopt als drager van een beeld in een processie, mailde me dat er iets ongehoords aan de hand was. Voor het eerst sinds lange, lange tijd bleek de jaarlijkse vrijlating van een gevangene niet door te kunnen gaan. Uit onhandigheid, of uit een gebrek aan inzicht, wie zal het zeggen, waren er controversiële figuren op de lijst met kandidaten terechtgekomen. De ministerraad moest uit de laatste drie daarvan iemand uitkiezen. Twee zaten vast voor dezelfde zaak; iets schimmigs met drugs, wapens en vissersboten. Een van hen had een boete van zestien miljoen opgelegd gekregen. Ik stelde me zo voor dat het eenvoudige vissers waren, mannen met gelooide koppen die hasj hadden vervoerd om nou eindelijk eens uit de geldzorgen te komen. Het leek me logisch dat de ministerraad ze toch nog liever een tijdje liet vastzitten.

Foto: Jaap de Ruig

De regering steunt de corruptie

De overgebleven kandidaat was een man die bij het gemeentelijke vervoersbedrijf van Málaga werkte en daar enkele tonnen had weggesluisd. Hij werd verteerd door spijt en had zijn huis verkocht om het bedrag terug te kunnen betalen. Het vervoersbedrijf stond achter zijn vrijlating en pleitte er per brief voor, hij leek de ideale persoon. Maar de ministers in Madrid dachten er anders over. Als zij toestemming zouden geven om deze ambtenaar de vrijheid te geven, iemand die een overheidsdienst had opgelicht, zou heel Spanje zeggen: ‘Zie je wel! De regering steunt de corruptie.’

Nieuw selectieproces

En zo wandelde in het mystieke avondlicht van de Semana Santa van 2017 de broederschap van El Rico door de binnenstad van Málaga zonder een gevangene onder een  verhullend gewaad, het was een treurig schouwspel. Iedereen had het erover, wat was het een aanfluiting. Pas na de Paasweek werd er een oplossing gevonden, die naar het absurde neigde en juist daarom Spanje voor mij zo’n heerlijk land maakt. Men is gewoon met een nieuw selectieproces begonnen, zodat zich op 1 juli 2017 in de volle zomerzon één eenzame paasprocessie door Málaga voortbewoog, inclusief de op de schouders meegedragen beelden van Jesús El Rico en zijn María. Degene die zich onder het zwarte gewaad verborg was een vrouw met drie jaar straf voor het verkopen van drugs zonder geweld.

In 2018 ga ik in de aanloop naar Pasen op verschillende plekken in Nederland over mijn ervaringen in Andalusië vertellen. De eerste keer is op 9 maart in het Drentse dorpje Amen, de laatste keer is op Goede Vrijdag, 30 maart, in Spaans Cultureel Centrum Molinos de Viento in Amsterdam. Data, tijden en bijzonderheden van alle lezingen staan op mijn website . Ik verheug me erop.

Winactie!

Espanje! mag drie boeken weggeven naar aanleiding van de lezingenserie van Mariët Meester over ‘De tribune van de armen – Over leven en vrijheid in Andalusië’. Wil jij kans maken op één van de exemplaren? Stuur dan voor 9 maart 2018 een mailtje met de titel van het boek naar actie@espanje.nl.

Meer lezen?

Andalusië

Andalusië heeft zeer diverse toeristische trekpleisters. Voor de cultuur- en geschiedenisliefhebbers zijn er de historische steden zoals Granada, Sevilla, Cádiz en Córdoba en de prachtige moorse witte dorpjes. Ook Málaga is een populaire stad voor een stedentrip. Voor sportieve toeristen en natuurliefhebbers is er de bergketen Sierra Nevada, met een omvangrijk net van wandelroutes, mogelijkheden voor alpinisme en in de winter uitgebreide wintersportmogelijkheden. En strandliefhebbers strijken neer aan de Costa del Sol.