De tradities van de roos en het boek hebben elk een andere oorsprong. De roos heeft alles te maken met de legende van Sant Jordi – of Sint Joris, zoals we ‘m in Nederland noemen – en de draak. Die legende zou zich niet hebben afgespeeld in Libië, zoals vaak wordt beweerd (en ook niet in de Efteling…), maar in de Catalaanse plaats Montblanc. Het dorp zou vreselijk geterroriseerd zijn door een draak, totdat werd besloten om elk jaar een jong meisje te offeren zodat hij zich koest zou houden.
Catalaanse held
Maar op een dag was de dochter van de koning aan de beurt, en daar wilde de koning natuurlijk een stokje voor steken. Hij stuurde een leger jonge sterke mannen op de draak af met de opdracht het wezen een kopje kleiner te maken. Eén van die mannen was Sant Jordi. Hij wist de draak neer te steken en uit het bloed van de draak groeide een rode rozenstruik. Jordi plukte één roos, ging daarmee naar de dochter van de koning en vroeg haar ten huwelijk. Jordi trouwde met de prinses en was de rest van zijn leven de grote held van Catalonië. Op zijn sterfdag, 23 april, kopen Catalaanse mannen volgens de traditie een roos voor de belangrijkste vrouwen in hun leven.
Miguel de Cervantes
Maar 23 april is óók de sterfdag van een andere belangrijke Spanjaard: Miguel de Cervantes*. Spanje’s bekendste schrijver overleed in 1616 en zijn sterfdag werd in Spanje in 1923 uitgeroepen tot Boekendag. Rozen en boeken bleken een geslaagde combinatie. Omdat Spaanse vrouwen al een roos kregen, werd bedacht dat mannen dan een boek zouden krijgen van hun geliefde. In de praktijk is het tegenwoordig vaak zo dat ook vrouwen een boek krijgen. Gelukkig maar.
*Over de exacte sterfdag van Cervantes wordt regelmatig getwist. Volgens kenners was dat namelijk niet 23, maar 22 april. Maar de dag samenvoegen met de Dag van Sant Jordi was mogelijk nét even wat praktischer.
