De Spaanse taal & Cultuur

Op school leer je niet altijd het Spaans dat ook op straat wordt gesproken, tenzij je profe een crack is natuurlijk, dat is natuurlijk super guay. Hieronder tien Spaanse woorden die je zeker zult kennen uit Netflixseries als La Casa de Papel, Valeria en Elite. Un...

¿Salimos de tranquis? Het Spaans van Spanjaarden onderling is heel anders dan de taal die je leert op Duolingo. Wat dat betreft geven series als Élite en de teksten van popsterren als Rosalía een veel betere weergave van de Spaanse spreektaal. Een alternatieve taalcursus aan de hand van Netflix en Spotify.

Op 12 mei 2022 is in Nijmegen het Platform Spaans gelanceerd. In aanwezigheid van acht ambassadeurs van Spanje en andere Spaanstalige landen en een groot aantal docenten Spaans en hispanisten werd het platform ten doop gehouden. Initiatiefnemers zijn onder andere het Instituto Cervantes, faculteiten Spaans, diverse ambassades en de Vereniging Docenten Spaans in Nederland en Levende Talen.

De nieuwe romantische filmkomedie Amor de madre is ideaal als je twee uurtjes hebt en zin hebt om even Spaans te Netflixen. De film is supergrappig maar biedt als je ‘m samen met je volwassen kinderen kijkt ook nog stof voor een goed gesprek over hoe kinderen naar hun ouders kijken.

TEFFA door Manuel Liñán. Het is moeilijk te omschrijven maar hij kwam, zag en overwon, maar echt vanaf seconde één. Dit was een uur lang gecentrifugeerd worden door een man die volstrekt artistiek machtsvertoon over het voetlicht gooide. Totale grip, niet alleen op dans maar op het hele theatrale spectrum want hij actéérde het ook zo goed, wist precies waar hij heen wou en dat lichaam vertaalde dat moeiteloos. Daarbij was hij ook nog komisch, ironisch, acrobatisch, uiterst gracieus, mimisch als Marcel Marceau en een tapdanser als Gene Kelly.

Jarenlang stond Manuel Vilas voor een mbo-klas, tot hij besloot schrijver te worden. Zijn autobiografische boek Ordesa werd een bestseller. Manuel Vilas vindt Spanje het meest feministische land ter wereld. Hij vindt veel leraren sadistische machtswellustelingen die leerlingen niet stimuleren maar afkraken. Dat alles vind je terug in Ordesa.

Op 4 en 5 mei kruipt flamencoster Manuel Liñán in ITA in de huid van de Nederlandse flamencodanseres Steffa Wine. Zij maakte voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog furore en toerde tot in 1944 door heel Nederland met haar Spaansche Dansavonden. Dat werd haar na de...

Het Patiofestival in Córdoba is een van de meeste beroemde festivals van Spanje. Elk jaar worden de binnenplaatsen versierd met de kleurrijkste bloemen en de mooiste decoraties.

Na 1 mei (Dag van de Arbeid) zijn inwoners van de regio Madrid op 2 mei opnieuw een dag vrij. Op de feestdag Dos de Mayo wordt de opstand van 1808 herdacht, waarbij het Madrileense volk zich verzette tegen de Franse troepen van Napoleon. Het was de eerste stap naar de Spaanse onafhankelijkheidsoorlog. 

Na de succesvolle serie La Catedral del Mar komt Netflix nu met de spannende opvolger Los Herederos de la Tierra. Beide Netflixseries zijn bewerkingen van historische romans van  de Catalaanse schrijver Ildefonso Falcones. De serie draait om het verhaal van Hugo Llor, een arme sloeber die niet kan lezen of schrijven. Zijn vader is overleden, zijn moeder wordt als slavin behandeld door haar brute man en mag hij niet zien. In een maatschappij waar letterlijk koppen rollen als je even niet oplet, probeert Hugo Llor zijn hoofd boven water te houden.

La Diada de Sant Jordi is zonder twijfel de meest romantische dag van het jaar in Barcelona en de rest van Catalonië. Op 23 april staat het overal vol met bloemenstalletjes en boekenkramen en geven veel mensen elkaar een roos of boek cadeau. Sant Jordi is in Catalonië al een eeuwenoude traditie. Sinds 1456 wordt op 23 april officieel de Dag van de Verliefden gevierd. ESPANJE! viert deze dag ook graag meen. Natuurlijk doen we dat samen met jullie, onze lezers. Tag op 22 of 23 april 2022 iemand aan wie jij een boek cadeau wilt geven. Hij of zij maakt dan kans op een van de volgende mooie verrassinge

Als je tijdens Semana Santa, de paasweek of heilige week, in Spanje bent kun je het niet missen. Pasen wordt in Spanje uitgebreid en uitbundig gevierd. In Nederland denken we vooral aan de paashaas en het paasontbijt. Misschien nog eventjes ook aan de lijdensweg van Jezus als we de Matthäus Pasion horen of The Passion voorbij zien komen op tv.

Het is dit jaar 40 jaar geleden dat Isabel Alllende haar eerste roman verscheen. Het huis met de geesten was meteen een succes. Haar boeken zijn inmiddels in meer dan 40 talen vertaald en er gingen ruim 70 miljoen exemplaren van haar romans over de toonbank. Haar nieuwste roman  Violeta is onlangs in het Nederlands verschenen en uitgevrij Wereldbibliotheek geeft ook Het huis met de geesten en twee andere romans van Allende opnieuw uit, Paula en Eva Luna.

Het iconische portret van Ernesto ‘Che’ Guevara van de Cubaanse fotograaf Alberto Diaz Gutiérrez, beter bekend als Korda, is waarschijnlijk de bekendste foto ter wereld. In he Cobra Museum in Amstelveen is nu echter te zien dat Korda veel meer was dan de fotograaf van die ene foto en de revolutie. In Korda: Cuba, Che, Glamour zien we via een selectie van 146 foto’s, hoe hij zijn tijd wist te vangen in beeld.

Semana Santa, riddergevechten, optochten met draken, midzomernacht en gezellige feria’s. Tijdens de primavera is er in Spanje genoeg te zien, te doen en te beleven. Veel feesten hebben een religieus en traditioneel tintje. Bijvoorbeeld deze lentetips van Nederlandse locals in Spanje. Maar er zijn natuurlijk ook grote moderne festivals à la Pinkpop en Lowland

De in Spanje woonachtige Russische groothertogin Maria Vladimirovna Romanova (Madrid 1953) en haar zoon groothertog Jorge (George) Romanov (Madrid 1981), zien zichzelf als erfgenamen van de Russische tsarentroon. Ze volgen de situatie in Rusland en Oekraïne op de voet. Hoe zien zij de toekomst van hun land en hun eigen rol daarin? De Spaanse krant El Español sprak met hen.

Penélope Cruz en Javier Bardem maken dit jaar allebei kans op een Academy Award. Het is de kroon op het werk van het acteursechtpaar. Bardem is genomineerd voor zijn rol in Being the Ricardos en La Cruz voor haar fantastische acteerwerk in Madres paralelas. De Oscars worden in de nacht van zondag 27 en maandag 28 maart uitgereikt.

In de serie Historia schrijft de vermaarde Vlaamse historicus Edward de Maesschalck in iedere editie van ESPANJE over een episode van de Spaanse geschiedenis die ook de loop van de geschiedenis van België en Nederland bepaalde. In de editie die tot 8 april 2022 in de winkel ligt vertelt hij over de kinderjaren van Karel V in Mechelen. In de daarop volgende editie gaat De Maesschalck verder in op Karel’s leven en dat van zijn familie in Vlaanderen. Hieronder een overzicht van de hoofdstukken die al zijn verschenen en die nog komen.

In de vroege ochtend van zondag de 27 maart 2022 worden de klokken ook in Spanje weer een uur vooruit gezet. En dat zal voorlopig ook wel zo blijven hoewel Spanje al sinds de Tweede Wereldoorlog in de verkeerde tijdzone zit. Hoe dat precies komt? I

De Fallas van Valencia zijn bekend, maar wie geen zin heeft in zóveel drukte en een grote stad, kan ook Fallas vieren in één van de vele kleinere steden en dorpen van la Comunidad Valencia. Bijvoorbeeld in Denia. Saskia van Limburg woont aan de Costa Blanca en gaat op in het feestgedruis.

Het einde van de oorlog in Oekraïne is nog niet in zicht. Maar: wanneer is een oorlog eigenlijk echt afgelopen? In Spanje is de burgeroorlog meer dan 80 jaar geleden, maar deze speelt nog steeds een grote rol in het dagelijks leven van Spanjaarden. Dat maakt Madres paralelas, de nieuwe film van Pedro Almodóvar, de bekendste regisseur van Spanje, heel duidelijk. Correspondent Rop Zoutberg sprak hem over de noodzaak van zijn film. De speelfilm snijdt een pijnlijk hoofdstuk van de Spaanse geschiedenis aan, namelijk de anonieme massagraven.

Internationale Vrouwendag wordt in Spanje veel uitbundiger gevierd dan in Nederland, met grote demonstraties, muziek en culturele bijeenkomsten. Pilar Tena, de directeur van het Instituto Cervantes in Utrecht, haalt die traditie ook naar Nederland. Op 8 maart organiseert zij daarom samen met het EU Instituut voor Cultuur EUNIC NL voor de derde maal een speciale avond. Eerder stonden vrouwelijke componisten en wetenschappers centraal, deze keer is het thema Vrouwen en Journalistiek.

De film Madres paralelas van Pedro Almodóvar is niet alleen een vrolijke, culinaire, emotionele en feministische film, maar ook een aanklacht van Pedro Almodóvar tegen de oorlog en een film waarin grensoverschrijdend gedrag de revue passeert. Maar bovenal is het wat ons betreft een van de beste films van Almodóvar ooit, met een traan maar ook zeker met een lach.

Waar bij ons carnaval vooral in het zuiden uitbundig wordt gevierd, is dit in heel Spanje het geval, hoewel het feest overal anders is. Het feest werd al gevierd door de oude Grieken en Romeinen als voorjaarsfeest. Dit jaar is het van 7 tot met 14 februari een grote, feestelijke aangelegenheid in Spanje!

Of je nu al jaren in Spanje woont of of er voor drie weken op vakantie bent, de Spaanse eetcultuur is heel anders dan de onze. 10 zaken om rekening mee te houden. De eettijden in Spanje zijn veel later dan in Nederland. Lunchen gebeurt meestal tussen 14.00 en 15.00 uur en aanschuiven voor het diner kan volgens de échte Spanjaard zeker niet voor 20.30 uur. De meeste restaurants gaan ook pas op rond deze tijd open. Dus als je graag vroeg aan tafel zou willen (18.00-20.00 uur), kan dit zijn moeilijk zijn, tenzij je in het centrum bent van een van de grote steden zoals Madrid, waar de keuken van sommige restaurants wel gewoon de hele dag open is.

Veel vorsten die een grote rol speelden in Europa hadden via moederszijde Spaanse wortels. Denk maar aan Karel V, zoon van Johanna en kleinzoon van Isabella van Castilië.  Maar nog veel opvallender is dat veel vrouwen en vorstinnen uit Spanje een hoofdrol speelden in de Spaanse en Europese geschiedenis. Zij stonden letterlijk en figuurlijk aan de wieg van het huidige Europa. De Vlaamse historicus Edward de Maesschalck schrijft in ESPANJE! een prachtige serie over de Spaanse geschiedenis. Hieronder het begin van het artikel dat hij schreef over de invloed van Spaanse vrouwen op de Europese geschiedenis.