De Spaanse taal & Cultuur

“Manuel Liñán kwam, zag en overwon,” oordeelde Alfred van den Heuvel in een recensie voor ESPANJE na de wereldpremière in het Internationaal Theater Amsterdam van STEFFA. In oktober 2022 kruipt deze internationale flamencoster opnieuw in de huid van Steffa Wine, een Nederlandse flamencodanseres die tijdens en na de Tweede Wereldoorlog furore in Nederland maakte

In Amsterdam vindt van 5 tot en met 9 oktober 2022 een nieuwe editie van het Amsterdam Spanish Film Festival plaats. Je kunt vijf dagen achter elkaar genieten van Spaanse films op vier verschillende plekken in de stad: Pathé Tuschinski, Eye Filmmuseum, OBA bibliotheek en Lab111. Behalve de films zijn er na een paar films ook Spaanse hapjes en wijnen met live-muziek en ontmoetingen met verschillende Spaanse regisseurs en acteurs.

De door Adri Boon vertaalde Nocilla-trilogie (Koppernik) van de Spaanse schrijver Agustín Fernández Mallo heeft de Europese Literatuurprijs 2022 gewonnen. De jury koos voor dit boek omdat ‘het zo’n bijzondere leeservaring is, een zeer gewaagd én geslaagd experiment.’ 

Hou je van kunst maar vind je een museumbezoek toch vaak aan de prijzige kant? In Spanje kun je op veel plekken gratis naar het museum. En in het Centro Museo de Arte Contemporáneo (ARTIUM) in Vitoria-gasteiz in Baskenlandkennen ze het ‘Tarifa tú decides’ (het ‘jij bepaalt’-tarief’). Dat geldt altijd voor scholieren en studenten (tot 14 jaar gratis) en 65-plussers, maar elke middag, woensdag en elk laatste weekend van de maand voor iederéén.

Tijdschrift ESPANJE! zocht de leukste herfstfeesten uit in heel Spanje. Bezoek bijvoorbeeld een van de saffraanoogstfeesten in Castilla La Mancha of het Playmobilfeest in de ommuurde drakenstad in Tarragona. Laat je op een Madrileens festival meevoeren naar de tijd...

Op 24 september viert Barcelona de naamdag van patroonheilige La Mercè en dat betekent dat er volop activiteiten plaatsvinden op verschillende locaties in de stad.

Op 22 september 2022 van 20:00 tot 21:00 interviewt de Groningse emeritus-hoogleraar Romaanse talen en Culturen Hub. Hermans in het OBA Theater in Amsterdam de Spaanse schrijfster Irene Vallejo. auteur van het wereldwijd succesvolle boek Papyrus. Vallejo is een groot boekenliefhebster, studeerde klassieke literatuur en spendeerde jaren aan een onderzoek naar de geschiedenis boeken en bibliotheken. Papyrus is een samenvatting van haar bevindingen. ‘Het lijken allemaal tekentjes, die letters, maar binnenin zitten stemmen. Elke
bladzijde is een eindeloze doos vol stemmen’, schrijft ze.

De Spaanse schrijver en academicus Javier Marías is zondag 11 september 2022 op 70-jarige leeftijd overleden in een ziekenhuis in Madrid, waar hij werd opgenomen voor een longaandoening. Zijn uitgever Alfaguara had op 15 augustus al gemeld dat de auteur leed aan een longaandoening ‘waarvan hij aan het herstellen was’.

Waarom is Spanje eigenlijk zo leuk? Een vraag waar we wel honderd goede antwoorden op weten. Dit zijn voor ons de toen hoofdredenen.

1. Spanje heeft bijna 8000 kilometer kust met mooie stranden

Veel toeristen komen er speciaal voor naar Spanje: de (zonnige) costa’s. Spanje telt bijna 8000 kilometer kustlijn en honderden leuke badplaatsen voor een heerlijke vakantie. Wij zetten in dit artikel alle kusten in Spanje voor je op een rij. 

Op 11 september gaan Catalanen (mét hun vlaggen) massaal de straat op.

Wie Barcelona bezoekt kan bijna niet om hem heen. Miljoenen toeristen bezichtigen jaarlijks het wereldberoemde park dat zijn idee was en nog altijd zijn naam draagt. Bijna twee eeuwen lang behoorde de familie Güell tot de meest invloedrijke families van Spanje. Eusebi Güell is ongetwijfeld de beroemdste telg uit deze Catalaanse familie. Hij ging de geschiedenis in als industriemagnaat, politicus, maar bovenal als mecenas van Antoni Gaudí. Wie was Eusebi Guëll?

Als we in Spanje zijn genieten we vaak van dingen die voor Spanjaarden de normaalste zaak van de wereld zijn. En daar kunnen we nog best iets van leren, toch?

Spanje is net als Nederland een echt voetballand. Ook het vrouwenvoetbal krijgt daar steeds meer voet aan de grond. De eerste vrouwenliga, de Primera División Femenina, bestaat sinds 1988. Maar de eerste Spaanse vrouwenvoetbalclub was er meer dan 100 jaar geleden al....

Santiago Calatrava bepaalde het gezicht van Valencia. Opdrachtgevers staan voor hem in de rij.  Of er nu een toren of een metrostation, een universiteitscampus of een brug moet komen, overal – van New York tot Dubai, van Mexico tot de Haarlemmermeer – wil men het liefst een Calatrava. Wie is hij en hoe gaat Calatrava te werk?

Helaas dit jaar geen Tomatina zoals we gewend zijn. Buñol roept fans in de hele wereld op, om tóch mee te doen aan dit beroemde tomatenfeest.

Antoni Gaudí Was een Catalaanse architect en leefde van 1852 tot 1926 in Spanje. Rond het jaar 1900 ontwierp hij vooral in Barcelona markante gebouwen en projecten. Van al zijn werken is de Sagrada Familia toch wel de bekendste maar er zijn veel meer mooie werken die Antoni Gaudi ontworpen heeft.

De Spaanse wielerronde Vuelta komt eind augustus naar Nederland. Op 19 augustus wordt er gefietst in Utrecht, op 20 augustus is het peloton in Den Bosch en de 3e etappe gaat op 21 augustus opnieuw door het Brabantse land vanuit Den Bosch. Op 23 augustus gaat de Vuelta dan verder in Baskenland en op 11 september is de finish in Madrid.

Ons lijkt het wel wat, oud worden in Spanje. De zon op je bol, lekker eten en veel gezelligheid op straat doen een mens op leeftijd goed. Dat Spanje het Europese land is waar mensen het oudst worden, verbaast dan ook niet hard. Jongens die nu geboren worden in Spanje, worden gemiddeld 80,3 jaar oud; voor meisjes is dat zelfs 85,6 jaar. Dat is ruim 10 jaar ouder dan het wereldwijde gemiddelde! 

Tomatengevechten, aanvallen van Vikingen met horens op hun hoofden, menselijke torens. De zomer betekent feest in Spanje. Deze acht feesten hieronder zijn beslist een omweg waard. Bianca van Kralingen uit Pontevedra, blogger van OntdekGalicie.nl: ‘Tijdens de Romería Vikinga, zoals de Vikingfeesten in Galicia officieel heten, staan duizenden mensen gekleed in berenvellen, met helmen met horens op het hoofd en zwaarden in de hand, op de kade van de Río Ulla te wachten op de invasie van de Vikingen.

Wie was Frida Kahlo? We kennen allemaal haar kleurige beeltenis met bloemen in het haar maar weinigen weten iets over het leven van deze Mexicaanse kunstenares die uitgroeide tot een internationaal stijlicoon.

Dat Spanje heel veel feesten en vieringen heeft is bekend en een aantal Spaanse tradities is met recht bijzonder, hilarisch en op zijn best een béétje vreemd te noemen. Tot die laatste groep behoort El Salto del Colacho in Castrillo de la Murcia in de provincie Burgos. Sinds 1620 vindt daar elk jaar de ‘sprong van de duivel’ plaats. So far so good. Maar wie zich afvraagt hoe, wat en waarover, zal bij het antwoord de wenkbrauwen toch lichtjes optrekken: over baby’s!

In de zomer van 2022 zijn weer flink wat Spaanse en Spaanstalige films, series en documentaires op Netflix geplaatst. Van spiksplinternieuwe originele Netflixseries uit Spanje, Argentinië en Mexico tot films en documentaires die 10 of 20 jaar geleden al in Spanje draaiden maar nu ook in Nederland te zien zijn. Stuk voor stuk bijzondere documentaires waardoor je Spanje beter leert kennen.  Sommige van de films kun je trouwens ook op YouTube vinden. We hebben 25 films en series die in juni  en juli 2022 op Netflix werden geplaatst op een rijtje gezet. Met alle trailers erbij zodat je makkelijker kunt kiezen.

Langs de Spaanse snelweg rijst er zo nu en dan een levensgroot silhouet van een stier op. De toro de Osborne werd in de jaren vijftig bedacht door een reclamebureau om het drankje Brandy de Jerez te promoten, maar ontwikkelde zich in de loop der jaren tot een cultuursymbool van Spanje. In 2021 bestond de Osborne-stier 65 jaar.

Ieder lichaam is een strandlichaam. Met die boodschap heeft het Spaanse ministerie van Gelijkheid een campagne gelanceerd tegen violencia estética. “De zomer is voor iedereen”, zei de minister Ione Belarra bij de lancering van de campagne. Maar de campagne valt niet bij iedereen in goede aarde. Op de campagneposter zijn foto’s te zien van vrouwen in alle soorten en maten. Vooral wat steviger vrouwen, maar ook een wat oudere vrouw met een geamputeerde borst. Boven de strandfoto staat El verano también es nuestro, de zomer is ook van ons.

Op 25 juli wordt in Galicië de Día Nacional de Galicia gevierd, ook wel de Día de Santiago  Apóstol genoemd. Op die dag is het groot feest in Santagio de Compostela. Maar ook in de rest van Galicië en andere delen van Spanje, zoals Madrid, Baskenland en Navarra wordt deze dag van de Heilige Jakobus, de patroonheilige van Spanje, gevierd. Scholen, bedrijven en overheidskantoren in de autonome regio’s die deze dag vieren, zijn veelal gesloten.