Navarra, de meest noordelijke Spaanse provincie, is een streek van uitersten. Reis van noord naar zuid door Navarra en passeer achtereenvolgens besneeuwde bergtoppen in de Pyreneeën, verdwaal in diepgroene en uitgestrekte bossen, aanschouw onmetelijke vergezichten in riviervalleien en eindig in het zuiden in een onwerkelijk woestijnlandschap.
Nergens in Spanje zijn de contrasten zo groot als in Navarra. Het is ook een streek van diepgewortelde tradities: bedevaarten, pelgrimstochten, het jaarlijkse Fiesta de San Fermín, de jacht en het carnaval. En Navarra kent een zeer gevarieerde gastronomie en een keur aan uitstekende wijnen. Navarra, een land van ongekende diversiteit.
Lees ook: Wijnparadijs Navarra
Wat heeft Navarra te bieden?
Wie Navarra zegt, zegt Pamplona, hoofdstad en mekka van het stierenvechten. Befaamd, of misschien wel berucht, wat je verder ook over het stierenvechten mag denken, is Pamplona geworden door ’s werelds grootste schrijver, Ernest Hemingway. Hij zette de stad met één boek op de kaart. Met The Sun Also Rises veranderde Pamplona van een ingeslapen provinciestad in een wereldberoemde toeristische trekpleister. Elk jaar vindt hier het feest van de stadsheilige San Fermín plaats. In julli wordt de stad overladen met duizenden toeristen vanuit de hele wereld – gekleed in wit met rood – om het stierenrennen en de uitbundige festiviteiten die hierbij horen bij te wonen. Elke dag worden er zes stieren door een parcours van bijna 900 meter via de smalle straatjes naar de arena gejaagd, waar in de middag de stiergevechten plaatsvinden. Naast deze niet door iedereen gewaardeerde traditie vinden er echter ook veel andere evenementen plaats tijdens San Fermín, zoals concerten, eetfestijnen, volksdansen en als afsluiter de parade met de reuzen ‘Gigantes y Cabezudos’. Maar Pamplona is ook de rest van het jaar een bruisende, temperamentvolle en tikkeltje rauwe stad met een prachtig historisch centrum met fotogenieke straatjes en kleurrijke gevels.
Vanuit de stad zit je zo in de Pyreneeën waar natuurliefhebbers, rustzoekers en outdoorfanaten volkomen aan hun trekken komen. Bezoek bijvoorbeeld de groene Baztan-vallei, met eindeloze bossen, grotten, de Baztan-rivier, oogverblindende vergezichten en oude paleizen en kloosters In gemoedelijke stadjes zoals Elizondo heb je niet veel verbeelding nodig om jezelf in een Zwitsers alpendorp te wanen. Je kunt ook een bezoek brengen aan het woud van Irati (Selva de Irati) in de Pyreneeën, met liefst 17.000 vierkante meter op het Zwarte Woud in Duitsland na, het grootste beuken- en sparrenbos van Europa. Er zijn diverse routes voor zowel de auto, mountainbike of wandelroutes. Geniet in de ongerepte natuur van verscholen meertjes, kuddes schapen, vogels en galopperende wilde paarden.
Reis je van Pamplona naar het zuiden, stop dan bij het prachtige stadje Olite, een van de hoogtepunten van Navarra. Vanaf het sprookjesachtige kasteel heb je een geweldig uitzicht over de stad. Olite is de stad van wijn en historie en dat deze twee zaken perfect samen gaan blijkt in zomer, wanneer hier veel traditionele festivals plaatsvinden. Probeer je bezoek tijdens een van die feesten te plannen als je die unieke sfeer eens wilt beleven en je wilt mengen tussen de in het wit met rood gehulde Spanjaarden.
Dat Navarra een land van uitersten is zie je vooral in Bardenas Reales, een soort woestijn in het zuiden van Navarra op slechts 100 kilometer afstand van de vochtige bergtoppen van de Pyreneeën. Een woestijn! Bardenas Reales is buitenaards mooi en wordt niet voor niets gebruikt als decor voor films, reclamespotjes en series (Game of Thrones!) gebruikt. Dit natuurreservaat heeft een oppervlakte van 42.000 hectare en bestaat vooral uit verlaten vlaktes en bijzondere rotsformaties. Ook kom je hier met beetje geluk bijzondere dier- en vogelsoorten tegen.
Hoe kom je in Navarra?
Auto
Vanaf Utrecht is het ruim 1350 kilometer rijden naar de regio Navarra.
Rondreizen in Navarra
Als je door het gebied Navarra reist is een auto een must. Het treinnetwerk is beperkt. Vooral als je op reis gaat naar de afgelegen woestijn is een eigen degelijke auto heel handig. In Pamplona zijn verschillende autoverhuurbedrijven te vinden. Tussen de grote steden Pamplona en Tudela is een goede en snelle bus- en treinverbinding.
Vliegen
Navarra beschikt over één luchthaven:
- Pamplona, Aeropuerto de Pamplona
Trein
Er vertrekt een Alvia trein vanuit Madrid Atocha naar Pamplona / Iruña. De reistijd is 3 uur en 5 min.
Verschillende klimaten
Door de gevarieerde geografie wordt Navarra gekenmerkt door een grote variëteit aan klimaten. In het noorden wordt het klimaat getypeerd door de besneeuwde bergen van de Pyreneeën en de frequente regen afkomstig van de Atlantische Oceaan, terwijl het zuiden gedomineerd wordt door een droog woestijnklimaat. In Pamplona zakt het kwik in de winter naar een gemiddelde minimumtemperatuur van 1 graad terwijl het kwik in de zomermaanden gemiddeld stijgt tot 27 graden.
Geschiedenis van Navarra
Navarra telt zo’n 650.000 inwoners (Pamplona 200.000) en is een van de 19 autonome gemeenschappen in Spanje. In 1512 wist Ferdinand II van Aragon zich meester te maken van het grootste deel van het Koninkrijk Navarra, en riep zichzelf tot koning uit. Alleen het gebied ten noorden van de Pyreneeën, bekend als Neder-Navarra bleef een zelfstandig koninkrijk dat later met Frankrijk zou worden verenigd. Het zuidelijke deel werd een onderdeel van de Spaanse kroon, maar behield de status van een afzonderlijk koninkrijk, met een grote autonomie en apart recht.
Begin 19e eeuw toonde Navarra zich als een van de meest conservatieve delen van Spanje, mede door de grote invloed van de geestelijkheid. In 1833 barstte er een opstand los tegen het gematigde bewind in Madrid, wat het begin vormde van de Eerste Carlistenoorlog. Mede om die reden hief de Spaanse regering in 1844 de duizendjarige autonomie van het oude koninkrijk op. Navarra werd nu een Spaanse provincie, zij het met iets meer autonomie dan de meeste andere provincies. Het carlisme bleef er de voornaamste politieke beweging.
In 1936 vormde Navarra het centrum van de militaire opstand die het begin van de Spaanse Burgeroorlog inluidde. Vanaf het begin van de oorlog stond de provincie aan de kant van de nationalisten van Franco. Onder zijn bewind gaf Franco het provinciebestuur van Navarra aparte bevoegdheden en in 1973 vernieuwde hij het aparte ‘forale’ recht uit de middeleeuwen.
Bij het herstel van de democratie na de dood van Franco (1975) eisten de Baskische nationalisten dat Navarra deel zou gaan uitmaken van een autonoom Baskenland. De grote (conservatieve) meerderheid van de bevolking was echter voorstander van een autonoom Navarra, gebaseerd op de oude tradities. Een Spaanse wet uit 1982 erkende dan ook de autonomie van de Forale Gemeenschap Navarra.
Navarra noemt zich een Forale Gemeenschap omdat het zijn autonomie baseert op het forale recht, het recht dat voortkomt uit de historische fueros (vrijheden, gewoonten) van de streek. De Forale Gemeenschap geniet een autonomie die niet zo groot is als die van Baskenland, Catalonië, Galicië of Andalusië, maar wel verder gaat dan die van de meeste andere Spaanse autonome gemeenschappen. Zo heeft ze een eigen politie, de Policia Foral, en een eigen belastingdienst, die zelf de meeste belastingen in Navarra int en het aandeel van de centrale overheid in de belastingen doorbetaalt aan de Spaanse schatkist.
Spaans is samen met het Baskisch de officiële taal in Navarra. Spaans is de officiële taal in de hele regio, Baskisch enkel in het noordelijke, dunbevolkte deel. In het noordwestelijke deel van de regio wordt voornamelijk Baskisch gesproken, in het zuidelijke deel vooral Spaans. Pamplona ligt in de gemengde zone.
Cultuur in Pamplona
Ernest Hemingway zette Pamplona met één boek op de kaart. Met The Sun Also Rises veranderde Pamplona van een ingeslapen provinciestad in een wereldberoemde toeristische trekpleister. Elk jaar vindt hier het feest van de stadsheilige San Fermín plaats. In julli wordt de stad overladen met duizenden toeristen vanuit de hele wereld – gekleed in wit met rood – om het stierenrennen en de uitbundige festiviteiten die hierbij horen bij te wonen. Elke dag worden er zes stieren door een parcours van bijna 900 meter via de smalle straatjes naar de arena gejaagd, waar in de middag de stiergevechten plaatsvinden. Naast deze niet door iedereen gewaardeerde traditie vinden er echter ook veel andere evenementen plaats tijdens San Fermín, zoals concerten, eetfestijnen, volksdansen en als afsluiter de parade met de reuzen ‘Gigantes y Cabezudos’.
Meer lezen?
Hier vind je informatie over de verschillende Spaanse regio's, allemaal op één overzichtelijke pagina. Van Asturië tot aan Valencia en van Melilla tot aan Aragón: ESPANJE! geeft je alle kennis over de prachtige autonome gemeenschappen in Spanje.