Het is een veelbesproken film op dit moment: La Sociedad de la Nieve. Het op waarheid gebaseerde verhaal gaat over een Uruguayaans vliegtuig dat neerstort in het Andesgebergte. In de meeslepende film, die is genomineerd voor een Oscar, wordt het Spaans uit Uruguay gesproken, en dat is best even pittig als je het niet gewend bent.
In La Sociedad de la Nieve (in het Engels: Society of the Snow) volg je een 40-koppig rugbyteam dat van Uruguay naar Chili vliegt voor een wedstrijd, maar de eindbestemming nooit haalt. Het toestel stort neer in het Andesgebergte, waar de passagiers onder erbarmelijke omstandigheden moeten zien te overleven. De film van regisseur Juan Antonio Bayona is gebaseerd op het gelijknamig boek van Pablo Vierci over de Andesvliegramp in 1972. Aangezien het rugbyteam uit Uruguay komt, heeft hij gekozen voor Uruguyaanse en Argentijnse acteurs en hoor je in de film dan ook Uruguayaans Spaans. Maar wist je dat de film helemaal niet in de Andes is opgenomen, maar gewoon in Spanje, in de sneeuw van de Sierra Nevada?
Bekijk hieronder de trailer. Kun je verstaan wat de acteurs zeggen? Onder de video vertellen we je meer over het dialect.
Argentijnse invloeden
Uruguay grenst aan de westkant aan Argentinië en dat is te horen ook. Net als de Argentijnen spreken de Uruguayanen de ‘ll’ uit als ‘sh’. Calle wordt dus cashe, en llamar wordt shamar. Ook gebruiken Uruguayanen ‘vos’ in plaats van ’tú’, met de bijbehorende vervoegingen. Zo is het niet ’tú puedes’ maar ‘vos podés’. Dit Spaans wordt ‘Rioplatense’ genoemd en is ontstaan rond de Río de la Plata, onder andere in de hoofdsteden Montevideo en Buenos Aires. Het bevat een rijke mix van invloeden, onder andere afkomstig van Italiaanse, Franse en Spaanse migranten.
Wil je leuke en handige tips om Spanje te bezoeken? Lees dan ook het mooie magazine ESPANJE! Je kunt het hier bestellen!Che
Het zal je vast opvallen als je La Sociedad de la Nieve kijkt: veel Uruguayanen noemen elkaar ‘che’. Dit is een informele manier om elkaar aan te spreken. Er wordt vaak ‘hey’ mee bedoeld (¡Che, Juanito!), maar kan ook vertaald worden als ‘dude’ of ‘maat’ (Che, ¿cómo estás?).
Ta
In Uruguay is het gangbaar om je zin af te sluiten met ’ta’. Daarmee wordt ‘dat was het’, ‘oké’ of ‘het is goed’ bedoeld.
Portuñol
Behalve aan Argentinië grenst Uruguay ook aan Brazilië, waar het Portugees de officiële taal is. Ook dat hoor je terug in de taal. Woorden als ‘pila’ (veel) en ‘bajón’ (neerslachtigheid) vinden hun oorsprong in het Portugees. Uruguayanen die bij de Braziliaanse grens wonen spreken zelfs een soort verspaanst Portugees, ook wel ‘portuñol’ genoemd.
Lees ook: Mexicaanse woorden en uitdrukkingen
Chamuyar
Het woord ‘chamuyar’ wordt in Uruguay gebruikt als het gaat over het vermogen om met overtuiging en charme te praten. Er wordt ook wel verleiden en flirten mee bedoeld.
Zangerig Italiaans
Niet alleen uit Argentinië en Brazilië zijn invloeden te horen. Ook het Italiaans laat zijn sporen na in het Uruguayaanse dialect. Dat is te danken aan de vele Italiaanse migranten die in de twintigste eeuw naar Uruguay verhuisden. Dit hoor je onder andere aan de melodische toon van de Uruguayanen, waardoor hun Spaans zangeriger klinkt dan andere dialecten. Ook worden er woorden gebruikt zoals chapar (kussen), parlar (praten) en festichola (huisfeestje).
De film La Sociedad de la Nieve is sinds 4 januari te zien op Netflix.
