De Feria del Caballo, het Festival van het Paard, is het leukste feest van het jaar in Jerez de la Frontera. Een ware aanrader voor iedereen die eens wil zien hoe Andalusiërs feestvieren en beter nog, die daar zelf aan mee wil doen. De Feria de Jerez verenigt alle belangrijke elementen van de stad: de paarden, de wijn en de flamenco.
De oorsprong van de ferias ligt in de Middeleeuwen (13e eeuw). Een feria was een speciaal door de koning vastgestelde periode waarin boeren konden handelen zonder belasting te hoeven betalen. Deze veemarkten gingen gepaard met stierengevechten en waren er door heel Spanje, maar tegenwoordig is de term feria vooral van toepassing op de autonome regio Andalusië. Ze vinden plaats van april tot oktober en zijn door heel Andalusië te vinden. La Feria de Jerez is echter één van de weinige ferias die nog altijd gelinkt zijn aan de veehandel, en dan in het bijzonder aan de paardenhandel.
Lees ook: Jerez, het geheim dat je wilt delen
Wat ferias betreft is Jerez misschien wel de belangrijkste stad van Spanje, want de stad heeft er al sinds lange tijd twee: de Feria del Caballo in het voorjaar, een paardenmarkt, en la Feria de la Vendimia in de herfst. Deze laatste wordt tegenwoordig Fiestas de la Vendimia genoemd, de oogstfeesten.
Maar als je het hier over dé feria hebt, dan gaat het over de Feria del Caballo. Er is geen vaste datum voor dit feest, maar normaal gesproken is dit de eerste of tweede week van mei. Dit jaar, in 2019, begint de Feria del Caballo op zaterdag 11 mei. In kleinere dorpen duurt de feria vaak vier tot vijf dagen, en in grotere steden, zoals Jerez, duurt deze een week. Het is bijzonder hoe belangrijk de feria economisch gezien voor een stad is. Uiteraard qua inkomsten tijdens het evenement zelf, maar ook qua werkgelegenheid. Bij een grote feria als die van Jerez duurt alleen de opbouw al twee maanden en om af te breken is één maand nodig. Dat zijn dus drie maanden werk voor één week feesten.
Al in het begin van het jaar kijkt iedereen uit naar dit festijn. Zodra de datum bekend wordt, kijkt men uit naar de nieuwe poster van het jaar, die elk jaar door een andere lokale artiest gemaakt wordt. En uiteraard zijn de dames reeds bezig met hun nieuwe flamencojurken en het opfrissen van hun Sevillanas, dé dans tijdens de Feria. Spaanse schonen kopen in het algemeen voor iedere feria een nieuwe jurk.
Zodra de feria begint, ligt de stad stil. Op werkdagen zullen kleine bedrijven zich aanpassen aan het feest. Normaal gesproken betekent dit dat ze alleen in de ochtend open zijn, want iedereen is in de middag op het feest. Sinds 2017 is de maandag van de feria een officiële feestdag in Jerez.
‘El alumbrado’
El Alumbrado
De Feria del Caballo is een feria die uitermate geschikt is om overdag te vieren. Het weer in de maand mei is in Jerez over het algemeen droog met een gemiddelde temperatuur van 23 graden. Van maandag tot en met vrijdag, tussen 12:00 en 19:00 uur kun je tegen betaling ritjes maken met paard en wagen over het feriaterrein. Het mooiste moment van de dag is om tien uur ’s avonds, als de verlichting van het terrein aangaat, dit wordt ‘el alumbrado’ genoemd. Tijdens de avond en nacht gaat het feest door en de echte nachtbrakers houden het vol tot in de kleine uurtjes.
De feria start op de eerste dag officieel om 22:00 uur. Dat wil niet zeggen dat er die zaterdag overdag niet al gefeest wordt, maar de officiële opening is dus pas ’s avonds, als de lichtjes voor de eerste keer aangaan. Voor dit moment loopt de hele stad uit en het is werkelijk een heel bijzonder moment. De zonsondergang heeft reeds plaatsgevonden en vrijwel iedereen van de stad verzamelt zich op de hoofdstraat in het midden van het feriaterrein. Er heerst een opgewonden stilte. Om iets voor tienen start het vuurwerk, waar iedereen vol bewondering naar kijkt. En terwijl iedereen naar hetzelfde punt in de verte staart, gaan om klokslag tien uur de lichtjes aan, in fases, maar in rap tempo tot het gehele terrein verlicht is. Vele ‘oh’s’ en ah’s’ worden geslaakt en foto’s worden genomen. Zodra het geheel op iedereen ingewerkt is, gaat een deel van de feestgangers de caseta in, één van de vele tentjes waar je kan eten en drinken, waar het feest daadwerkelijk van start gaat.
Caroline met haar vriendinnen bij de Feria de Caballo
Vrouwendag
De mooiste dag van de Feria de Jerez vind ik de woensdag. Deze wordt El día de las Mujeres genoemd, de Dag van de Vrouwen. De historie van deze dag is enigszins verdrietig, want deze gaat terug naar vroegere tijden, toen vrouwen alleen iets ondernamen als het samen met hun man was. Deze vrouwen vielen na het overlijden van hun echtgenoot in een gat, wat het ontstaan geweest is van vrouwenverenigingen, een soort van clubs waar vrouwen samen konden komen en met wie ze activiteiten konden ondernemen, waardoor ze niet meer zo alleen waren. De Feria del Caballo wijdt één dag, de woensdag, specifiek aan deze vrouwen en deze dag is inmiddels uitgegroeid tot een dag waarop vrijwel alle vrouwen met hun vriendinnen op stap gaan. Uiteraard komen alle vrouwen gekleed in een flamencojurk, wat een prachtig kleurrijk geheel geeft. Niet voor niets de favoriete Feriadag van veel dames.
Als het kan ga ik elke dag naar de Feria del Caballo, al is het maar even. Liefst rond of net na de lunch en meestal loopt het erop uit dat we tot de alumbrado blijven. Het is een week van samenzijn met vrienden en familie, van dansen en van lekker eten en drinken. De Feria del Caballo, maar eerlijk gezegd welke feria dan ook, is een tijd om te genieten en te vieren. Ik kijk nu alweer uit naar de volgende!
Caroline Maas woont sinds 2005 in Jerez de la Frontera, waar ze haar man ontmoette. Door hem leerde ze het echte dagelijkse leven van de Spanjaarden kennen. Ze heeft een zoontje van 7 en werkt als lokale gids voor verschillende sherrybodega’s, de Kartuizer stoeterij en verzorgt dagtours in de regio Costa de la Luz.
