wijziging huurwetJe woont een deel van het jaar in Spanje en deel van het jaar in Nederland? In welk land woon je dan fiscaal? De woonplaats is namelijk in eerste instantie het uitgangspunt voor het heffen van Spaanse impuesto sobre la renta of de Nederlandse inkomstenbelasting.

De meeste landen hebben een heel ruim inwonersbegrip, dat bovendien per land nogal kan verschillen. Daardoor kan iemand al snel fiscaal inwoner zijn van twee landen: zo kan Nederland naar de omstandigheden vinden dat je in Nederland woont, terwijl Spanje op basis van zijn eigen regels van mening is dat je fiscaal inwoner van Spanje bent. Omdat de belastingheffing in eerste instantie aanknoopt bij het ‘zijn van inwoner’ kan een dubbele woonplaats leiden tot dubbele belastingheffing. Dit is natuurlijk niet de bedoeling, en daarom kunnen belastingverdragen worden ingeroepen. Daarin zijn regels opgenomen die uiteindelijk moeten vaststellen waar iemand woont en welk lang belasting mag heffen.

Lees meer: Belastingen & mijn Spaanse huis

Feitelijke omstandigheden

Elk land heeft eigen fiscale bepalingen om iemands woonplaats vast te stellen. Nederland kijkt vooral naar de feitelijke omstandigheden. Een inschrijving bij het bevolkingsregister is dus op zich niet leidend. Er zijn meer zaken die voor Nederland relevant zijn: waar verblijven de familieleden, waar worden abonnementen op kranten en tijdschriften ontvangen, of rekeningen voor gas, water en licht, is er sprake van lidmaatschap van clubs, waar zit de huisarts, apotheek en tandarts, en waar komt het inkomen vandaan? Spanje ziet alle personen die in een kalenderjaar meer dan 183 dagen in het land hebben verbleven als fiscale inwoners. Ook de plaats van het inkomen wordt verdiend of waar naaste familie woont, kan van belang zijn.

Nationaliteit doorslaggevend

De regeling bij een dubbele woonplaats is in het verdrag tussen Nederland en Spanje opgenomen in artikel 4 en geeft de volgende regels: iemands woonplaats ligt daar waar hem een duurzaam tehuis (koop of huur) ter beschikking staat. Als dat in beide landen het geval is, wordt gekeken waar de persoonlijke en economische banden het meest nauw zijn: de feiten en omstandigheden. Als ook dit punt geen oplossing biedt, wordt gekeken naar de gewoonlijke verblijfplaats van de betreffende belastingplichtige. Ook deze bepaling geeft niet altijd uitsluitsel, omdat het steeds vaker voorkomt dat iemand op meerdere plaatsen verblijft, bijvoorbeeld in de winter in Spanje en in de zomer in Nederland. Als de bovenstaande regels allemaal geen helderheid geven, wordt de woonplaats uiteindelijk bepaald door de nationaliteit. De Nederlander woont dan in Nederland en de Spanjaard in Spanje.

Lees meer: Tweede woning voor je spaargeld

Creditcards en verkeersboetes

Misschien wel verrassend is dus dat in twijfelgevallen iemand nationaliteit uiteindelijk zal bepalen waar hij (fiscaal) inwoner is. Toch zullen de meeste discussies nog steeds gaan over de feiten en omstandigheden. In de digitale tijd zijn er nieuwe manieren om een woonplaats vast te stellen: pasbetalingen van bankrekeningen en creditcards, rekeningen en inloggegevens van mobiele telefoons of reisgegevens zoals vliegtickets, tolbetalingen of verkeersboetes. De belastinginspecteur weet dat natuurlijk ook en zal om die feiten en omstandigheden vragen. Om de problemen met de fiscus te voorkomen is het dus van groot belang dat het standpunt over welk land het woonland is, goed aansluit bij die persoonlijke feiten en omstandigheden.

 

Deze column verscheen eerder in het tijdschrift ESPANJE! Thomas Vermeulen schrijft sinds 2013 in iedere editie over de fiscale aspecten van wonen en werken in Spanje. Je kunt alle edities hier bestellen, of neem hier een abonnement op ESPANJE! zodat je altijd op de hoogte blijft van de fiscale regels in Spanje.

 

Thomas Vermeulen
Actal fiscalisten
Raadhuisstraat 63
4701 PM ROOSENDAAL
www.actal.com
thomas@actal.com
tel: +31 6 86830978