Scholieren die Spaans in hun vakkenpakket kiezen, jongeren die een tussenjaar in Mexico nemen om de taal te leren of pensionado’s die een cursus Spaans met flamenco combineren. Spaans leren is populairder dan ooit.
Lees ook: Alles wat je moet weten om de Spaanse taal te leren
Spaans leren zit enorm in de lift. In 2011 deden 1422 havo- en vwo-leerlingen examen Spaans, vijf jaar later was dat aantal gestegen tot 2221. Saskia van Limburg Brouwer, al acht jaar docente Spaans op het Visser ’t Hooft Lyceum in Leiden, ziet haar klassen ieder jaar groeien. ‘De school dacht dit keer dat twee klassen genoeg zouden zijn, maar er meldden zich zoveel leerlingen aan dat er uiteindelijk drie klassen van dertig leerlingen waren,’ vertelt ze. ‘Spaans is dus zeer populair bij ons.’
Verplicht Spaans leren
Ook zijn er steeds vaker scholen die Spaans in de onderbouw verplicht stellen. ‘Op een van de twee locaties waar ik werk, is het sinds vorig jaar verplicht in de onderbouw,’ zegt Van Limburg Brouwer. ‘Maar nu zien we zelfs dat leerlingen die op dit moment in 3 havo of vwo zitten, dat ook wel hadden gewild. Daarom geef ik hun in mijn eigen tijd les, zodat ze een inhaalslag maken om straks eindexamen te kunnen doen.’ Het lesgeven is veranderd door de populariteit van het vak, merkt Van Limburg Brouwer. ‘Toen ik net begon moest ik al het lesmateriaal zelf maken. Pas sinds 2013 werk ik met een reeks schoolboeken die van de brugklas tot het eindexamenjaar loopt. Hoewel ik het nog steeds heel leuk vind om het lesmateriaal zelf te maken en aan te vullen, is het wel fijn dat er een bepaalde basis is.’ Op het Visser ’t Hooft Lyceum in Leiden gaan ze sinds dit jaar nog een stapje verder. ‘In samenwerking met het Spaanse Ministerie van onderwijs kunnen bovenbouwleerlingen een aanvullend traject volgen,’ zegt Van Limburg Brouwer. ‘Hierbij krijgen zij naast alle normale schooluren nog extra uren les in Spaanse taal en cultuur. Ze moeten zelfs een aanvullend examen doen, het DELE-examen (Diploma de Español como Lengua Extranjera, red.), dat internationaal erkend is. We zijn hier net mee begonnen, maar we merken nu al dat er veel animo is.’
Spaans tussenjaar
Ook het aantal mensen dat Spaans gaat leren in het buitenland groeit. Het komt ook steeds vaker voor dat cursisten uitgebreid de tijd nemen voor een taalreis. ’De taalreizen zijn vooral populair bij jongeren die net van de middelbare school afkomen en een tussenjaar inplannen. Jongeren die niet meteen willen doorstromen naar het hoger onderwijs gaan dan een jaar naar Spanje of Latijns- Amerika om echt het land te ontdekken,’ zegt Marianne Schoonderbeek van taalreisorganisatie don Quijote. Tegenwoordig draait Spaans leren helemaal om de ‘experience’, volgens Marianne. ‘Het gaat nu om veel meer dan alleen de taal. Denk bijvoorbeeld aan de combinatie van een taalreis met een cursus flamenco of een kookcursus. Buiten de taallessen om zijn er dan aanvullende workshops, wat de taalreis voor cursisten wel pittig maakt.’ Ondanks het volle programma vindt Schoonderbeek de combinatie met iets anders toch zeker zeer waardevol. ‘De cultuur van een land is minstens zo belangrijk als de taal,’ legt ze uit. ‘Daarom helpt een aanvullende cursus bij het creëren van begrip voor een taal en cultuur, maar ook in de hele beleving van een land.’ De cursuscombinaties hebben niet alleen betrekking op vrije tijd. ‘Een andere trend die we signaleren is dat cursisten de specialisatie “business” volgen,’ zegt Schoonderbeek. ‘De taal spreken van je handelspartner is natuurlijk één ding, maar het is ook relevant om meer van de cultuur en omgangsvormen te weten. De specialisatie is dan ook heel breed, zo kun je bijvoorbeeld marketingtermen leren of breng je een bezoek aan een Spaans bedrijf om te zien hoe het er aan toe gaat.’
Lees meer: 8 redenen om Spaans te leren
Literatuur en muziek
De populariteit van Spaanstalige schrijvers als Isabel Allende of Carlos Ruiz Zafón doet de interesse voor de Spaanse taal en cultuur ook oplaaien. ‘Vooral Spaanse literatuur is sinds een jaar of tien steeds populairder geworden,’ zegt Maarten Steenmeijer, hoogleraar Spaanse Letterkunde en Cultuur aan de Radboud Universiteit Nijmegen. ‘Het begon met De schaduw van de wind van Carlos Ruiz Zafón en De kathedraal van de zee, de bestseller van Ildefonso Falcones. Deze historische roman heeft iets eigens dat heel Spaans is, maar het verhaal is tegelijkertijd op een bestsellerachtige manier verwoord. Deze schrijvers hebben de Spaanse geschiedenis met de paplepel ingegoten gekregen en kunnen daar als geen ander over vertellen. Hun boeken hebben het beste van twee werelden.’ In de collegezalen is deze invloed te merken, al wordt studenten bij de inschrijving niet specifiek gevraagd naar hun motivatie. ‘Ik heb aan een groep eerstejaars gevraagd of de literatuur en cultuur uit de Spaanssprekende landen een rol hebben gespeeld bij hun studiekeuze,’ zegt Steenmeijer. ‘Enkelen van hen noemden inderdaad Spaanse literatuur, weer anderen noemden film. Maar een opvallend aantal noemde muziek als een van de redenen om zich te willen verdiepen in de Spaanse taal en cultuur.’
Ik vertrek
Ook Irene Sevillano Pachón, eigenaar van taalschool CursusSpaans.nu, ziet het aantal cursisten groeien vanwege de populariteit van Spaanse muziek. ‘Je hoort steeds meer Spaanstalige muziek op de radio, kijk alleen al naar de zomerhits,’ lacht ze. ‘Dat blijft mensen trekken.’ Toch constateert Sevillano Pachón ook een serieuze trend. ‘In de tien jaar die we nu bestaan, zie ik steeds vaker mensen die Spaans gaan leren omdat ze willen emigreren. Ze volgen dan een of twee cursussen Spaans, zo’n zesentwintig weken in totaal, en dan zijn ze weg! En steeds vaker zijn het hele gezinnen die de stap zetten.’ De economische crisis van 2008 heeft hier voor een deel mee te maken gehad, volgens Sevillano Pachón. ‘Aan de ene kant waren er mensen die hun baan kwijtraakten en dit aangrepen om zich verder te ontwikkelen, bijvoorbeeld door Spaans te leren, en iets heel anders te gaan doen. Aan de andere kant waren de huizenprijzen in Spanje door de crisis sterk gedaald, wat voor veel mensen net dat ene nodige zetje was om te emigreren of dat gewenste tweede huis te kopen.’ Om de toekomstige inwoners van Spanje zo goed mogelijk voor te bereiden, richt Sevillano Pachón zich in haar lesprogramma vooral op conversatie. ‘Woorden leren of werkwoordvervoegingen oefenen kan tegenwoordig via tal van websites of apps. Maar daadwerkelijk oefenen door gesprekken in het Spaans te voeren, dat is wat veel mensen willen. Zodra cursisten de basis onder de knie hebben, leggen we de nadruk op conversatie. En voor je het weet, zit je zo drie kwartier in het Spaans te kletsen!’
Populaire bestemmingen
Thuis op de bank, aan de Ramblas in Barcelona of op een strand in Mexico: Spaans leren kan tegenwoordig overal. Toch zijn sommige bestemmingen populairder dan andere, weet Marianne Schoonderbeek van taalreisorganisatie don Quijote.
Valencia
‘Valencia is een geliefde bestemming voor een stedentrip, maar ook om er een cursus Spaans te volgen. Het feit dat verschillende luchtvaartmaatschappijen goedkope vluchten naar Valencia bieden, maakt het alleen maar interessanter voor cursisten.’
Madrid
‘Madrid is een stad die nooit slaapt en het zakelijk hart is van Spanje, wat het een populaire bestemming maakt. Bovendien leer je hier accentloos Castiliaans.’
Mexico
‘Combineer het nuttige met het aangename in Mexico. Playa del Carmen is de ideale plek om Spaans te leren én te genieten van een welverdiende strandvakantie. Bovendien kun je het geleerde meteen in praktijk brengen!’
Tip: interactief Spaans leren
De beste apps om Spaans te leren
Wil je vloeiend Spaans leren spreken? Dan is het belangrijk om veel geduld en discipline te hebben, en voldoende lef om te durven spreken in het openbaar. Een taalapp is een goed begin. Om jouw kennis op peil te houden, of om juist vanaf het begin te beginnen, hebben wij de 5 beste apps om Spaans te leren geselecteerd.
10 x De beste liedjes om Spaans te leren
Muziek is een geweldige manier om een nieuwe taal te leren en gelukkig zijn er genoeg nummers in het Spaans te vinden die je kunnen helpen de Spaanse taal onder de knie te krijgen. Dit zijn de tien meest gebruikte liedjes bij het leren van Spaans. Zing ze gerust uit volle borst mee!
Dit artikel is eerder verschenen in ESPANJE! (España & más nummer 1, jaargang 2017) en de informatie kan achterhaald zijn. Auteur: Wilke Martens.
