De Pyreneeën zijn een geweldig gebied om in de zomer te wandelen. Niet te warm en de mogelijkheden zijn er eindeloos. Ton Joosten woont er en verkende 10 jaar lang de nog onbedorven bergwereld. Hij beschreef 100 dagwandelingen door lieflijke dalen, langs ruige toppen en naar de vele verscholen bergmeren. Enkele daarvan ook prima te doen zijn voor de minder ervaren wandelaars.
Zomervakantie in de bergen betekent vrijheid. ’s Morgens wakker worden met de frisse dauw, terwijl er een vale gier boven je hoofd zweeft en je uitkijkt op besneeuwde bergtoppen of een groen dal. Even ontbijten en dan op pad, voor de zon weer hoog aan de hemel staat en het te warm wordt om nog te wandelen. Er zijn plaatsen, zoals Espot, waar wandelaars en masse naartoe trekken. Vooral in de zomer kan het er druk zijn. Maar er zijn nog genoeg andere plekken waar je ook in de zomer nauwelijks iemand tegenkomt.
Kijken, verbazen en genieten
Je kunt in de Pyreneeën op veel plekken van berghut naar berghut trekken en zo dagenlang lopen. Maar ook als je minder getraind bent kun je genieten van het berglandschap. Een van de kortere routes verbindt de twee bergdorpen Yeba en Buerba met elkaar. ‘Gehuchten als Buerba en Yeba ontroeren me nog altijd,’ vertelt Ton Joosten. ‘Klein, intiem, robuust, van natuursteen gemaakte huizen, deels vervallen, een prachtige oude kerk, passend in het landschap. Het is authentiek en hoort bij de oude Pyreneeën.’ In deze dorpen woonden tot voor kort nog maar een paar, veelal oudere inwoners die hun geboortegrond niet wilden verlaten. Maar daar begint langzaam verandering in te komen. En terecht! Het uitzicht op de toppen van Parque Nacional de Ordesa y Monte Perdido is hier vaak fenomenaal. De tocht over het oeroude pad dat sinds mensenheugenis de verbinding vormt tussen Buerba en Yeba is zeker niet de meest spectaculaire wandeling die je in de Pyreneeën kunt maken. Maar de kloof waardoor de Río Yesa stroomt mag er zijn, evenals de oude boogbrug over de beek. En de twee gehuchten? Dat is kijken, je verbazen, genieten en, wie weet, geraakt en ontroerd worden door een bergwereld die langzaam aan het verdwijnen is.
Tweede leven
Veel wandelaars zul je hier niet tegenkomen. Misschien wel enkele toeristen die op weg zijn naar de Puente de Yeba om van daaruit de rivier de Yesa te volgen die door een nauwe kloof stroomt. Yeba is een authentiek bergdorp, dat helemaal in verval was geraakt. Slechts een enkeling hield zich staande tussen de vele bouwvallen. Maar Yeba is, getuige het aantal opgeknapte huizen, duidelijk aan een tweede leven begonnen. De aanblik van Yeba met zijn 16e-eeuwse kerk en de toppen van het massief van de Monte Perdido is machtig. Er zijn nog meer oude bergdorpen in deze regio die een bezoek verdienen, zoals Escuaín en Bestué. Bestué is volgens Ton Joosten zonder twijfel een van de mooiste dorpen van de Pyreneeën. Het ligt schitterend op een bergrug en wordt omgeven door boven elkaar liggende weilanden. Escuaín is een grotendeels verlaten gehucht aan de rand van de Garganta d’Escuaín, de minst bekende canyon van het Parque Nacional de Ordesa y Monte Perdido. Vlakbij is een mirador die een prachtig uitzicht biedt over de canyon, en een informatiepost van het nationale park.
Wandelen in een verloren koninkrijk
Twee uur rijden verderop, in de buurt van het Castillo de Loarre, het best bewaarde kasteel van Aragón, is een andere route die goed te doen is in een ochtend als je vroeg op pad gaat. Het kasteel herinnert aan vervlogen tijden. Lang, lang geleden, van 1105 to 1111, bestond hier heel even het koninkrijk van de Mallos (el Reino de los Mallos), waarvan de dorpen Agüero, Riglos, Murillo, Marcuello en Ayerbe deel uitmaakten. Voor even waren ze onafhankelijk van Aragón. Vandaar dat dit gebied in de reisboeken nog steeds El Reino de los Mallos wordt genoemd. De Mallos de Riglos zijn erg populair onder Spaanse klimmers. De loodrechte rotswanden die fier uitsteken boven de witte huizen van het dorpje Riglos, zijn de bekendste klimobjecten van de Spaanse Pyreneeën. Iedere dag wordt hier geklommen, zelfs in de winter. Vooral de Mallo de Pisón en de daarvan losstaande rotspilaar El Puro zijn in trek. Maar wandelmogelijkheden zijn er ook. En die zijn prachtig. Al was het maar omdat je er zeker van kunt zijn dat je hier vale gieren zult zien, want die nestelen hier in grote aantallen.
Rotswanden en amandelbomen
Het dorp Riglos op 678 meter hoogte, waar de wandeling begint, behoort volgens Joosten ook tot een van de mooiste van de Pyreneeën. De witte huizen en daken bedekt met bruine dakpannen, vormen een prachtig geheel met de loodrechte wanden van de Mallos de Riglos. De roestbruine rotswanden, zo’n twintig in totaal, liggen direct ten noorden van Riglos. Het autoritje naar Riglos toe langs boomgaarden vol amandelbomen met op de achtergrond de kale rotswanden is al een genot op zich. Indrukwekkend worden de Mallos de Riglos pas op het laatste moment, als je arriveert in het dorp. In de rotswanden van de Mallos de Riglos zitten veel nissen, waarvan nestelende vogels dankbaar gebruikmaken. Behalve vale gieren kun je zo nu en dan ook een aasgier of een lammergier in de lucht zie hangen. Is het weer een dag slecht, bezoek dan het Castillo de Loarre op een halfuurtje rijden. Het werd in de 11e eeuw gebouwd in opdracht van Sancho Ramírez, de koning van Aragón en Navarra. Het ligt prachtig op een heuvel met uitzicht op de vlakte van Huesca. Samen met de bergen is het de stille getuige van een lang en bewogen verleden.
Lees ook dit artikel over de Catalaanse Pyreneeën
Route: van Buerba naar Yeba
Ga in de zomer op tijd op pad, want deze wandeling kun je beter niet op het heetst van de dag maken. Loop vanaf het pleintje zuidwestwaarts tot een pad dat naar beneden loopt tussen twee ravijnen, de Barranco del Cuba en de Barranco Manatuero. Het pad loopt naar links en vervolgens volg je het beekje aan de rechterkant. Bij de splitsing (aangeduid met een steenman) neem je het rechterpad en dan volgt er een klim tussen bomen en struiken. Vervolgens volg je de diepe kloof westwaarts waardoor de Río Yesa stroomt. Je steekt de droge beekbedding over en komt dan op een Y-vormige splitsing waar je rechts aanhoudt. Het pad daalt en na ongeveer een uur lopen kom je bij een oude boogbrug, de Puente de Yeba. Een mooi plekje om even te pauzeren. Daarna kun je de brug overgaan. Na een korte klim steek je een beekje over. Al snel komt in het zuiden een van de huizen van Yeba in beeld. Het pad buigt scherp naar links en je klimt stevig zuidwaarts langs stapelmuurtjes. Enkele steenmannen wijzen de weg tot je na anderhalf uur in Yeba bent, een gehucht zonder voorzieningen. Via de zelfde weg kun je daarna terugkeren naar Buerba.
Type wandeling gemakkelijk, gemarkeerd met steenmannen Hoogteverschil 400 meter Duur 3.15 uur waarvan 1.30 voor de heenweg Beste tijd mei t/m oktober Wandelkaart Mapa Excursionista no 24, 1:50.000: Gavarnie-Ordesa Startplaats Buerba Aanrijdroute via de HU 631 (12,2 km, 24 minuten ) vanaf Puyarruego Parkeren op het dorpsplein of langs de weg Informatie en routes www.rutasfanlo.com
Route: Mallos de Riglos
Er zijn diverse routes om de Mallos de Riglos heen. Een van de makkelijkste routes duurt zo’n tweeënhalf uur en wordt ook wel de Camino del Cielo genoemd (de weg naar de hemel). Een beschrijving in het Engels met kaart kun je vinden door bijvoorbeeld als steekwoorden path, cielo en mallos in te tikken.
Type wandeling niet al te moeilijk , deels niet gemarkeerd Hoogteverschil 400-453 meter Duur 2.30-3.45 uur, rondwandeling Beste tijd april t/m november Wandelkaart Editorial Pino, 1:40.000: El Reino de los Mallos Startplaats Riglos Aanrijdroute via A-132 vanaf Huesca, dan afslag Riglos na hotel El Corral de Concilio Parkeren op parkeerterrein in het dorp Informatie en routes www.excursionesporhuesca.es
Meer informatie over de Pyreneeën
De Pyreneeën strekken zich uit over een totale lengte van 430 kilometer, van het westen naar het oosten, van de Golf van Biskaje naar de Middellandse Zee via Baskenland, Navarra en Aragón naar Catalonië. Veel wandelingen gaan ook de grens naar Andorra of Frankrijk over. Beide wandelingen in dit artikel zijn in Aragón.
Beste reistijd
Juli en augustus zijn de beste maanden voor wandelingen in het hooggebergte. Het zijn de droogste en warmste maanden en de sneeuw is vanaf half juli nagenoeg verdwenen. Helaas zijn het ook de drukste maanden. Als je wilt overnachten in een berghut, moet je wel even reserveren. De favoriete maand van Ton Joosten is juni, juist omdat er dan nog sneeuw ligt en de Pyrenese bloemenpracht dan in volle glorie te bewonderen is. En dan is het natuurlijk ook nog lekker rustig. Maar als het tegenzit, kun je niet wandelen omdat er nog sneeuw valt. Eind augustus en september heb je de grootste kans op onweer en hagel, maar ook in de zomer moet je het weer altijd in de gaten houden, want ook dan ligt onweer altijd op de loer.
Voorzorgsmaatregelen
Zorg als je gaat wandelen altijd voor goede kleding en schoeisel, een goede kaart, voldoende water en proviand en laat op de camping of in je hotel de gegevens achter van de wandeling die je die dag gaat maken.
Overnachten en eten
In Buerba zijn drie herbergen. Casa Lisa is eenvoudig maar prettig geprijsd. In Casa Marina aan de rand van het dorp heb je ietsje meer comfort. In Casa Lisa is een bar. Camping Valle de Añisclo ligt op een kwartiertje rijden van Buerba. In de Refugio de Riglos krijg je voor €een paar tientjes een bed, ontbijt en avondeten. Voor €90 heb je in de zomer een kamer in het sfeervolle hotel met eigen restaurant El Corral de Concilio, (www.elcorraldeconcilio.com) op een kwartiertje rijden van Riglos. Maar de beste plek is toch de ecologische camping Armalygal, met een fenomenaal uitzicht op de Mallos de Riglos. Je kunt er bungalows huren, er is een zwembad, en een bar-restaurant met een open haard voor de koude avonden. Parque Nacional d’Aigüestortes i Estany de Sant Maurici is een van de populairste wandelbestemmingen van de Pyreneeën. Hier zijn veel bemande berghutten waardoor je een tocht van enkele dagen door de bergen kunt maken. Carros de Foc is een route door de bergen waarbij je negen berghutten kunt aandoen. Kosten voor overnachting, halfpension en picknick zijn in 2022 €74,50 per persoon per nacht. www.carrosdefoc.com
Hier vind je een lijst met hotels in de Pyreneeën
Georganiseerde reizen
Heb je geen zin om je reis zelf helemaal te plannen? Dan biedt SNP Natuurreizen uitkomst. Je kunt er meer dan 20 reizen in de Pyreneeën boeken, zowel voor groepen als individueel. Bijvoorbeeld een 8-daagse reis langs hotels, herbergen en casas rurales in de Sierra de Guara in Aragón. De tocht voert door spectaculaire kloven en het grillige, desolate landschap van de Somontano.
Klik hier voor een overzicht van de actieve Spanjereizen van SNP
Wandelgidsen van Ton Joosten
De vier wandelgidsen van Ton Joosten zijn onderverdeeld in Centrale en Oostelijke Pyreneeën Ariège en de Pyrénées Orientales (Frankrijk), Centrale en Oostelijke Pyreneeën Catalunya (Spanje) en Andorra, de Westelijke Pyreneeën deel 1 Frans en Spaans Baskenland en het Parc National des Pyrénées Occidentales (Frankrijk) en deel 2 Aragón (Spanje).
Je kunt de reisgidsen van Ton Joosten hier bestellen
