Vakantie in Spanje: wildspotten

Wilde dieren kijken, dan denk je toch gauw aan landrovers op de Afrikaanse savanne. Maar wist je dat wildspotten ook in Spanje kan? Olifanten en leeuwen zul je er niet zien, maar je kunt wel oog in oog komen te staan met wolven, wilde katten, lynxen, beren… Else Beekman ging  voor ESPANJE! op ‘safari’ in Noord-Spanje en ze keek haar ogen uit. Ze geeft tips voor een unieke vakantie in Spanje!

Het is erg koud en de dauwdruppels vormen een zilveren waas op gras en struikgewas. Door een enorme telescoop turen we, verstopt achter een bosje, naar de overkant van het dal, naar intens groen gekleurde bergflanken. De zon komt net op en overspoelt de bergen in ons vizier een voor een met kleur en ons met zeer welkome warmte.  Elke boomtak, rots of gek gevormde struik lijkt op een wolf. Totdat onze gids opeens wild met zijn armen begint te wapperen. ¡Hay cinco! fluistert hij opgewonden.

Koppen tellen

De Fundación Oso Pardo (Spaanse stichting voor grizzlyberen) schatte in 2016  dat er nog zo’n 240 beren in het wild leven, verspreid over twee leefgebieden in het Cantabrisch gebergte in het noordwesten van het land. In de Pyreneeën leefden in 2016 naar schatting nog circa 40 exemplaren. Volgens ASCEL, de vereniging voor het behoud van wolven, leven er circa 253 roedels in Spanje en 1500-2000 individuen. 90 procent daarvan bevindt zich in Castilla y León en Galicië. Meer naar het zuiden toe zijn er nog enkele roedels in de Sierra Morena (Andalusië) en in afgelegen gebieden in Extremadura. Met het bedrijf WildWatching Spain zoeken we naar wolven en wilde katten (niet te verwarren met lynxen) in de Picos de Europa. Onze uitvalsbasis is het plaatsje Riaño in de provincie León. Voor de beren reizen we verder westwaarts naar het plaatsje Pola de Somiedo, midden in het natuurgebied Somiedo in Asturië. Het bedrijf biedt ook trips om Iberische lynxen te spotten. Dit gebeurt echter meer richting zuiden in de Sierra Morena.

Wolven in de Picos de Europa

En dan zijn daar opeens vijf wolven. Het is bizar hoe het beeld van de berg verandert nadat je de dieren echt in je lens hebt ‘gevangen’. Eerder leek het een peulenschil om op die grote, stille en verlaten bergflank beweging in de vorm van best grote dieren te ontwaren. Nu blijken ze extreem goed tegen hun achtergrond te verdwijnen. We raken ze zelfs af en toe kwijt terwijl we naar ze kijken! Hetzelfde gebeurde eerder al met een paar grote edelherten.

Gelukkig zijn we hier onder begeleiding van specialisten. Zonder hen is de kans dat je een wolf – of ander dier – ziet erg klein. Een stel dat met ons mee reist, probeerde het ooit zonder gids. De opbrengst van twee weken lang elke ochtend en elke zonsondergang ruim twee uur lang door een verrekijker staren was slechts één wolf. De gidsen weten precies welke roedel zich waar bevindt en voorzien je ter plekke van allerlei interessante informatie.

Het alfamannetje is hier met vier jongen, zo vertelt onze gids María. De jonge wolven verschillen in omvang al niet zoveel meer van hun vader. María zit hier gedurende het hele wolvenseizoen elke dag bij zonsopkomst en vlak voor zonsondergang. Dan is de kans op het zien van de wilde dieren het grootst. ’s Nachts zijn ze op zoek naar voedsel en overdag komen ze daarvan bij, al slapend onder een struik of achter een rots.

We hebben geluk, want we kunnen de wolven bijna vijftig minuten volgen. Wel hebben ze ons in de gaten, zo concludeert María op basis van het rusteloze gedrag. Af en toe spelen de jongen met elkaar. Leuk om ze gewoon te zien kwispelen. Het zijn net honden. De wolven die hier leven zijn een relatief kleine soort: de Iberische wolf (Canis lupus signatus). Vader wolf bepaalt het tempo, tot ze achter wat struiken verdwijnen om er niet meer achter vandaan te komen. Toch blijven we nog even door onze lenzen staren in de hoop nog een glimpje van ze op te vangen. Bovendien is het geen straf om in deze spectaculaire natuur te zijn. Later hobbelen we in de terreinwagen weer 8 kilometer terug en zijn erg blij dat María extra kleding voor ons bij zich had, want wat kan het hier in de bergen eind september koud zijn!

Grote wilde katten

We logeren in Riaño, dat fraai aan een stuwmeer ligt even ten zuiden van het natuurgebied Picos de Europa. Het plaatsje is op zichzelf niet bijzonder, maar biedt wel logies en restaurants voor de benodigde nachtrust en versnaperingen. Naast wolven kun je hier ook wilde katten zien. Die leven dichter bij het dorp in weilanden grenzend aan niet al te hoge bergen. Hier jagen ze op muizen en soms hazen. Wilde katten zien we uiteindelijk van veel dichterbij dan de wolven. Dat levert leuke plaatjes op. Zij zijn groter dan de normale huiskatten en hebben ook een veel langere en dikkere staart. Bij het spotten van deze dieren blijven we grotendeels in de auto tot we er eentje zien. Dan moeten we muisstil uitstappen, want ook deze dieren zijn uiterst schuw.

 

Berezware taak in Somiedo

Voor de zon opkomt, rijden we in tweeënhalf uur naar Somiedo, waar we beren hopen te zien. Dit ligt al in Asturië. Het is een prachtige route en we zien dat het landschap bij Somiedo nog groener is. De hellingen lijken steiler en dichter op elkaar te liggen dan in de Picos de Europa. De bossen gaan subtiel over in de lichtgrijze, ruige toppen. Daartussen liggen wat terrasvormige akkers van elkaar gescheiden door muurtjes van grote rotsblokken. Beneden doen de glooiende bergweiden in het ochtendlicht erg lieflijk aan. We zien veel huizen met rieten daken. Dit zijn brañas, heel typisch voor deze omgeving, zo leren we later.

De zon verlicht net wat bergtoppen in de verte als we aankomen. We zijn in het piepkleine dorpje La Peral en installeren ons met telescopen en camera’s op een strategisch punt. Ietwat verbouwereerd pakken we onze verrekijkers, nadat de gids ons met een brede armzwaai duidelijk maakt dat we overal moeten kijken om eventueel beren te zien. Met onze wolvenspotervaring beseffen we wat voor een zware taak ons wacht. Ook begrijpen we nu dat wildspotten in Spanje voor mensen met een ongeduldige natuur geen geschikte bezigheid is. Je moet er urenlang voor stil kunnen zitten of staan en tegen weinig afwisseling kunnen. Wij hebben pech. De enige beren die we deze trip zullen zien, zijn die in de video in Casa de Oso (het bereninterpretatiecentrum) in Pola de Somiedo en op foto’s in het informatiecentrum daar om de hoek.

 

Mediteren met de beren

Het is eind september, dus volgens onze gids hebben de beren zich inmiddels vooral in de bossen verschanst, waar ze noten eten. Beren volgen namelijk hun voedsel. In het begin zijn dat veel bessen en kersen, die te vinden zijn op de wat kalere berghellingen, maar tegen de herfst zijn dat noten die aan bomen in bossen groeien. En een beer van grote afstand tussen hoge bomen ontwaren is praktisch onmogelijk. Erg jammer, maar dat er geen garantie is om beren te zien, was ons vooraf verteld. Het blijven wilde dieren en die zijn niet te sturen. Onze teleurstelling wordt echter ruimschoots gecompenseerd door het adembenemende landschap, het ruige hooggebergte, de vriendelijke bewoners van het dorpje, een aantal fraaie herten met indrukwekkende geweien en hier en daar een enorme roofvogel. Geen straf om daar een paar uur in alle rust te vertoeven. Het zou zomaar een nieuwe vorm van mediteren kunnen zijn.

 

Praktische informatie als je wild wilt spotten in Spanje

 

Verblijf

In Riaño slapen we in Hotel Presa. Dit is eenvoudig, maar comfortabel. Het letterlijk weelderig ingerichte restaurant heeft goed, lokaal en authentiek eten. Riaño ligt op 164 kilometer van Santander en op 122 kilometer van Gijón, beide aan de Noordwest-Spaanse kust. De dichtstbijzijnde stad León ligt op 100 kilometer. De Picos de Europa is een prachtig gebied om te wandelen, te fietsen en diverse outdooractiviteiten te doen. In Pola de Somiedo verblijven we in Casa Miño, net achter het gemeentehuis. Het bijbehorende restaurant is geliefd onder de lokale bevolking. In dit plaatsje is ook een van de twee campings die er in heel Somiedo te vinden zijn. Het natuurpark Somiedo is niet alleen een prachtig wandelgebied, we zagen er ook veel fietsers. In anderhalf uur rijden zit je in de stad Oviedo en in twee uur in Gijón aan de kust.

Wanneer gaan?

Wolven en wilde katten spotten doe je van begin augustus tot begin oktober. De grootste kans op het zien van beren is van eind april tot begin juni en dan weer van half augustus tot eind september. Bedenk wel dat het met name in augustus op de bekende plekken om beren te zien heel erg druk kan zijn. Het seizoen voor lynxen kijken in de Sierra Morena loopt van december tot april.

Praktisch

Houd er qua klimaat rekening mee dat je in de bergen bent. Tot juni en vanaf september betekent dit dat je warme kleding (laagjes!) mee moet nemen. Je zit lange tijd stil op uren dat de zon nog niet het landschap verwarmt. WildWatching Spain voorziet in goede verrekijkers en telelenzen. Een normale telelens op een camera volstaat niet. Je hebt er minstens een nodig van 600 mm. Een verrekijker moet tot minstens 20 keer dichterbij halen wil je de dieren goed kunnen zien.

Dit artikel, geschreven door Else Beekman, verscheen in 2016 in het tijdschrift ESPANJE! en de informatie kan achterhaald zijn.

Wil je meer leuke en interessante Spanjetips?

Lees dan ook het mooie tijdschrift ESPANJE!

• Vier x per jaar 100 pagina’s Spanje-inspiratie
• Honderden tips van locals en Spanje-experts
• Roadtrips, steden, natuur, cultuur, wonen en  lifestyle
• Vier edities voor slechts €19,95
• Dat is 25% korting op de winkelprijs van €6,99
• Dat is dus vier voor de prijs van drie
• Korting op Spaanse films en evenementen
• Altijd als eerste in huis
• Ook de digitale editie in je mailbox.
• Je regelt het meteen via deze link