De grote trekkers van Baskenland zijn Bilbao en San Sebastián. Maar als je er toch bent, verken dan ook de spectaculaire grillige kust. Een woord Baskisch is genoeg om dat tot een onvergetelijke ervaring te maken: Hondartza, strand.

De cultuurtoeristen hebben Bilbao ontdekt en de culi’s overstromen San Sebastián. Bilbao is immers sinds de komst van het Guggenheim het kunstmekka van Spanje geworden. San Sebastián spant – met verschillende restaurants met drie Michelinsterren – op culinair gebied al jaren de Spaanse kroon.

Bilbao: kunstmekka

De voormalige industriestad Bilbao is hard op weg om een van de belangrijkste toeristensteden van Spanje te worden. Dat heeft de stad enkel en alleen te danken aan het fenomenale idee om de fabrieken te sluiten en te verruilen voor kunstpaleizen. Daarvoor wist de stad niet de minsten aan zich te binden. Met Guggenheim werd besloten om een museum voor moderne kunst neer te zetten dat werd ontworpen door de beroemde Amerikaanse architect Frank Gehry. Het resultaat is bekend: Uit alle delen van de wereld komen architecten en stadplanners nu naar het Baskische ‘Wirtschaftswunder’ kijken. Dertig jaar geleden werd het centrum nog gedomineerd door de rokende schoorstenen van de zware industrie en liet je de stad het liefst links liggen. Maar inmiddels heeft de ijzer- en staalproductie plaatsgemaakt voor het toerisme. Met het goede metronet ben je in een mum van tijd van het station bij het Guggenheim. Als we uit de metro stappen, worden we verwelkomd door de met bloemen getooide puppy van Jeff Koons. Dit metershoge kunstwerk voor de ingang van het gebouw is inmiddels de mascotte van de voormalige industriestad geworden.

Lees hier: Top 10 beste hotels in Bilbao

Metershoge spin

Al snel wordt duidelijk dat je het Guggenheim niet alleen moet bezoeken vanwege de kunst die er hangt – een vaste collectie Baskisch werk en wisselende grote exposities van buitenlandse kunstenaars. Het museum is meer een totaalbeleving: Om het in volle glorie te bekijken en te fotograferen, besluiten we om eromheen te lopen. Vervolgens lopen we naar de overkant en vanaf daar hebben we eigenlijk het mooiste uitzicht op het gebouw. Daarna lopen we terug naar het museum. ’ s Avonds komt de stad pas echt tot leven. Dan trekken de Bilbaínos er met de hele familie op uit om te flaneren over de nieuwe boulevard langs de rivier. Verliefde stelletjes vleien zich neer op het muurtje achter het Guggenheim en toeristen laten zich fotograferen onder de negen meter hoge spin, een van de laatste grote werken van de Frans-Amerikaanse kunstenares Louise Bourgeois. Via de promenade kun je doorlopen naar het Maritiem Museum, dat werd gebouwd op de plek waar eerst een oude scheepswerf stond. Hier kun je zien hoe de stad er in de vorige eeuw bij lag, toen de Bilbaínos nog leefden van de industrie en de scheepsbouw. Wij besluiten een kijkje te nemen in de casco viejo om mee te doen aan het dagelijkse ritueel van de Basken: de poteo. Jong en oud komen naar de voetgangerszone in de oude stad om een wijntje te drinken en wat pinchos te eten in een van de vele barretjes van de wijk. Wij ploffen neer op het terras aan het Plaza Nueva. Hier vind je de lekkerste pinchos en delicatessen van de stad. Na een rondje tapasbars lopen we weer naar de andere kant van de rivier waar de Gran Vía nauwelijks onderdoet voor de Ramblas van Barcelona. Het loopt tegen achten en het winkelpubliek dat afkomt op de uit de kluiten gewassen filialen van bekende Spaanse modewinkels als Mango en Zara en natuurlijk een Corte Inglés mengt zich met gezinnen en oudjes die aan hun dagelijkse avondwandeling onder de platanen beginnen.

In editie 3 en 4 2022 van ESPANJE! geven we tips voor mooie wandelroutes in Baskenland, bijvoorbeeld langs de bijzonder flyschformaties van Gipuzkoa. Je kunt die edities hier bestellen.

De stad uit

De volgende dag nemen we metro 2 naar Portugalete en komen daar in een compleet andere wereld terecht. Op de gezellige kade langs de Nervión verloopt het leven duidelijk in een lagere versnelling. Oude mannetjes spelen petanca op het dorpsplein terwijl een verdwaalde toerist en wat lokale jongeren de terrassen bevolken. Dat is genieten, want waar je ook zit, je hebt overal uitzicht op de indrukwekkende Puente Colgante. Deze enorme hangende brug uit 1893 is  sinds 2006  Werelderfgoed van de UNESCO. Je kunt via deze hangende ‘pont’ naar het dorpje Getxo aan de overkant. Voor de bewoners van de dorpen aan beide zijden van de oever een dagelijks ritueel. Maar wij besluiten de lift naar boven te nemen en via de gang tussen beide zijden naar de overkant te lopen. Daar worden we getrakteerd op een magnifiek uitzicht op de stad, omliggende dorpjes en de Golf van Biskaje. In Getxo slaan we meteen linksaf om het strand te verkennen. Het is een mooie zomerdag en het is er redelijk druk. We besluiten door te lopen naar het strand van Algorta even verderop waar het iets rustiger en gezelliger is. Na een duik en een kop koffie lopen we terug naar Getxo. Daar stappen we op de metro naar Plentzia. De weg erheen langs groene bergweiden is al een verrassing, maar Plentzia zelf is helemaal een schot in de roos. We moeten er nog een flink stukje voor lopen, maar dan komen we via een lange kade en het gezellige centrum van het dorp op een prachtig breed zandstrand. Helaas betrekt de lucht in ras tempo, ook dat is Baskenland, zonzeker is het nooit, en in een halfuur ligt het strand er compleet verlaten bij.

Zomerhoofdstad San Sebastián

De volgende dag stappen we op de boemeltrein om langs de grillige rotskust richting San Sebastián te rijden.  San Sebastián wordt ook wel de zomerhoofdstad’ van Spanje genoemd. Koningin Isabella II besloot in 1845 om hier haar zomervakantie rond te brengen, en sinds die tijd is San Sebastián in trek bij de Spaanse en buitenlandse aristocratie. In juli 1912 opende koningin Maria Cristina het grand hotel dat nu nog steeds haar naam draagt. Het werd de zomerresidentie van haar man koning Alfonso XIII en leden van veel Europese koninklijke families brachten hier graag enkele weken door in de zomer. Het hotel werd in de jaren tachtig compleet gerenoveerd en is nu een van de mooiste voorbeelden van de Belle Epoque architectuur van San Sebastián. Als je de stad bezoekt, begrijp je al snel wat de Europese adel hier kwam doen: De ligging van de stad aan de La Concha Baai met aan weerszijden de begroeide hellingen van de Monte Igueldo en de Monte Urgull is namelijk uniek. De zee is hier rustig omdat de golfslag wordt gebroken door het eilandje Santa Clara – vanwege de vorm ook wel de Schildpad genoemd – midden in de baai.

Lees hier: San Sebastián, strandstad voor lekkerbekken

Waanzinnige pinchos

De koninklijke bezoekers hadden in de afgelopen eeuwen dus al goed in de smiezen wat nu steeds meer toeristen ook ontdekken: San Sebastián is een stad met allure waar het leven goed is. De stranden zijn natuurlijk de grote troef, maar de culinaire geneugten doen tegenwoordig ook een flink duit in het zakje. Om te beginnen zijn er maar liefst drie restaurants met drie sterren, maar ook als je minder te besteden hebt, kun je genieten van de exquise Baskische keuken in een van de vele barretjes in de casco viejo. De togen staan hier vol met de meest waanzinnige pinchos gemaakt van alles wat Baskenland te bieden heeft: groenten, zeevruchten, paddenstoelen, romige idiazabalkaas en charcuterie. Elke bar heeft zijn eigen specialiteit, maar een ding hebben ze gemeen: gastvrijheid en gezelligheid tot in de late uurtjes. Wij doen mee met de Basken en trekken van bar naar bar om overal de lekkerste hapjes uit te proberen. Daarna duiken we een van de vele ijssalons in, op elke hoek lijkt er wel een te vinden. Nooit eerder zagen we een Spaanse stad net zovel ijstentjes en de kwaliteit is hier ook beduidend beter dan elders. Ook hier toont de stad zich een gourmetparadijs.

 Dit artikel is eerder verschenen in ESPANJE! en de informatie kan achterhaald zijn. Auteur: Marjan Terpstra.

Wil je meer leuke Spanjetips?

Lees dan ook het mooie tijdschrift ESPANJE!

• Vier x per jaar 100 pagina’s inspiratie
• Elke keer weer honderden tips
• Roadtrips, steden, natuur, cultuur, wonen en  lifestyle
• Vier edities voor slechts €19,95
• Dat is 25% korting op de winkelprijs van €6,99
• Korting op Spaanse films en evenementen
• Maak kans op gratis boeken
• Altijd als eerste in huis
• Ook de digitale editie in je mailbox.
• Je regelt het meteen via deze link

Roken is verboden op steeds meer Spaanse stranden. Seks op het strand mag dan weer wel, hoewel onder bepaalde voorwaarden. Anders kun je een jaar celstraf krijgen. Met een schep op het strand spelen of stiekem even je blaas legen in die grote blauwe zee? Dat mag dus ook niet meer in San Pedro del Pinatar. Maar deze gemeente in de regio Murcia is niet de enige Spaanse kustplaats waar badgasten zich aan deze strenge regels moeten houden. Een overzicht van alle regeltjes, speciaal voor iedereen die deze zomer aan een van de costas is te vinden.

1. Verboden te plassen

Ook in veel andere Spaanse plaatsen is het niet toegestaan om in zee te plassen. En je kunt een hoge boete krijgen als je betrapt wordt. Zo moet je in het Galicische Vigo €750 neertellen. En in Málaga ben je €300 lichter als je al plassend in zee wordt aangetroffen. Al is de kans dat je betrapt wordt natuurlijk gering.

2. Verboden te koken en te barbecuen

Op het strand mag je niet koken met behulp van gasflessen of een barbecue. Een uitzondering op deze regel is de nacht van San Juan (23 op 24 juni), waarbij families en vriendengroepen op het strand het begin van de zomer vieren.

3. Verboden in zee te gaan

Een rode vlag op het strand waarschuwt voor gevaarlijke omstandigheden. In o.a. Estepona, Lloret de Mar, Castelldefels en Valencia is het strafbaar als zwemmers ondanks die vlag toch de zee in gaan. Wees gewaarschuwd: boetes kunnen oplopen tot wel drieduizend euro! Ook in veel andere kustplaatsen in Valencia riskeer je hoge boetes – tot 1500 euro. Barcelona heeft trouwens  in 2022 het besluit genomen om surfers niet meer te beboeten als ze met een rode vlag gaan surfen. In 2021 was er ophef ontstaan nadat een surfer een boete van een paar honderd euro had gekregen.

4.Verboden een plek te reserveren

Een plekje op het strand ‘reserveren’ door ’s morgens vroeg een handdoek uit de gooien of een parasol of strandstoel neer te zetten is op veel plaatsen ook niet meer toegestaan. Onder meer Gandia, Benidorm en San Pedro del Pinatar riepen deze regel in het leven. In Torrox in Málaga worden de spullen weggehaald en krijgt de eigenaar deze pas terug nadat er een boete van 300 euro is betaald. In de regio Valencia kan de boete oplopen tot  €1500. In deze tweet wordt helder uitgelegd wat wel en niet mag. 

5.Verboden muziek te luisteren

Op steeds meer Spaanse stranden is het verboden om muziek te luisteren zonder oortjes. Overtreding van die regel kan je een prent opleveren van 700 euro. De regel geldt oa. in Valencia, Murcia, Cantabrië en verschillende gemeentes in Andalusië.

6. Verboden voor honden

Op de meeste Spaanse stranden mag je niet met je hond komen. Maar dat is aan het veranderen. Steeds meer playas worden huisdiervriendelijk. Hier vind je een lijst uit 2022  van stranden waar je met je viervoeter mag komen. Staat het strand niet op deze lijst, dan riskeer je een boete tussen de 90 en 3000 euro.

Meer handige reistips vind je in het glossy magazine ESPANJE!  Vier keer per jaar 100 pagina’s reisinspiratie! Bestel ‘m nu met €10 korting.

7. Verboden te roken

Rokers krijgen het steeds moeilijker in Spanje. In 2014 waren er slechts 15 stranden waar een peuk opsteken niet was toegestaan. In 2022 was dat aantal gegroeid naar 549. De boete bij overtreding van het rookverbod kan volgens de Spaanse TV-zender RTVE oplopen tot 450 euro in sommige gemeenten in Galicië, Valencia en de Canarische Eilanden die hun stranden volledig rookvrij hebben verklaard. Ook in Barcelona mag je vanaf 2022 niet meer op het strand roken. Het verbod  geldt overigens niet voor de chiringuitos op het Barcelonese strand  Hier vind je een lijst met alle stranden in Spanje waar roken verboden is.

8. Verboden alcohol te drinken

En wie graag een biertje drinkt op het strand, moet niet in Tossa del Mar aan de Costa Brava zijn. Hier is alcohol niet toegestaan en mogen sinds 2009 ook geen vrijgezellenfeesten worden georganiseerd. Overtreding van deze regels kan 600 – 1800 euro boete opleveren.

9. Verboden zandkastelen te bouwen

Langs de stranden Villa de Arisco en Arona in Santa Cruz de Tenerife mogen geen zandkastelen of andere sculpturen worden gebouwd. De reden: zandkastelen passen niet bij het uiterlijk van het strand. En zo’n lekkere kuil graven in het zand is ook niet toegestaan. Een enthousiaste bouwer of graver zou zomaar een boete – variërend van 600 tot 1500 euro – riskeren.

LEES OOK: 12 TIPS VOOR OP EEN SPAANS TERRAS

LEES OOK:  10 AFWIJKENDE SPAANSE VERKEERSREGELS

10.Verboden naakt te zonnen

Naakt zonnen mag niet zomaar overal. In het eerder genoemde San Pedro del Pinatar (waar plassen in zee ook niet is toegestaan) is het helemaal verboden, ook op de stranden waar maar weinig mensen komen. Nudisme op plekken waar dat niet is toegestaan kan met €750 beboet worden. 

11. Verboden voor kinderwagens

Op het strand van Gozón (Asturië) en Malvarrosa (Valencia) mag je geen fietsen of kinderwagens plaatsen.

12.Verboden te zwemmen

In sommige badplaatsen, zoals het Catalaanse Sitges riskeer je een boete als je de zee ingaat op locaties waar watersporten worden beoefend.

13.Verboden te overnachten

Hoe aantrekkelijk het ook lijkt, het is verboden om je tentje op te slaan op een Spaans strand en ook in de open lucht mag je er niet overnachten. Maar er zijn uitzonderingen en als je officieel toestemming hebt mag het wel. Maar sin permiso kan het je een boete van €1500 opleveren.

14.Verboden om seks te hebben

Raar maar waar. Op de meeste plekken in Spanje is het NIET verboden om seks te hebben op het strand. Je moet er alleen op letten dat er geen minderjarigen of verstandelijk beperkten in de buurt zijn. Dan loop je namelijke de kans om een jaar celstraf te krijgen. Tossa del Mar is hier echter ook weer roomser dan de paus. Daar is seks op het strand gewoon altijd verboden. Ook in Málaga kun je trouwens een boete krijgen van €1500 als je ‘op heterdaad’ wordt betrapt op het strand. 

Laatste update 14 augustus

Cantabrië is groen, bergachtig en ligt bovendien langs zee. Tel daar de fantastische gastronomie en unieke monumenten en bezienswaardigheden bij op en je hebt een geweldige vakantiebestemming, die door Nederlanders nog nauwelijks ontdekt is. 

Cantabrië ligt in het noordwesten van Spanje. De hoofdstad is het mooi aan de zee gelegen Santander. De regio grenst in het oosten aan Baskenland in het zuiden aan Castillië en León, in het westen aan Asturië en in het noorden aan de Cantabrische Zee. Cantabrië hoort bij het Groene Spanje, waar het dank zij het gematigde zeeklimaat altijd groen is.

Er zijn tekenen van menselijk bewoning gevonden uit het paleolothicum. Zo zouden grottekeningen in Altamira dateren uit 37.000 v.Chr. De naam Cantabrië zou komen van het Keltische woord voor rots of steen – cant – terwijk –abr- een veelgebruikte toevoeging was in Keltische regio’s . Cantabriërs betekent dus eigenlijk ‘mensen die op de rots leven’, waarmee wordt verwezen naar de bergen in het gebied.

Lees ook: De 10 leukste Spaanse steden met strand

Wat heeft Cantabrië?

Cantabrië ligt in het hart van Groen Spanje. Een trip naar Cantabrië betekent dan ook overweldigende landschappen en een fantastische gastronomie. Maar ook op kunst- en architectuurgebied is voldoende te beleven. Je vindt in deze regio tal van prehistorische grotten. De bekendste is zonder twijfel die van Altamira, die tot Werelderfgoed zijn verklaard en ook wel de Sixtijnse Kapel van de prehistorie wordt genoemd. Cantabrië ligt ook op de beroemde pelgrimsweg naar Santiago de Compostela.

In dorpen en steden zijn uniek monumenten zoals het Palacio Magdalena in Santander, het klooster van Santo Toribio in Liébana of Gaudí’s Capricho in Comillas. En dan herbergt Cantabrië ook nog eens zestig stranden, met fijn wit zand en badplaatsen als Laredo en San Vicente de la Barquera. Verder landinwaarts liggen verschillende natuurgebieden waarvan de Picos de Europa de bekendste zijn. Ideale plekken voor avontuurlijke sporten. De streek kan bovendien bogen op een unieke eigen gastronomie, zoals de bonenstoofschotel cocido montañés, sobaos (cakejes) en quesada pasiega een soort pudding met citroen en kaneel. En wil je helemaal ontsapnnen weer thuis komen, dan kun je relaxen in een van de vele spa-resorts.

Lees ook: Kamperen in Cantabrië

Meer lezen?

Alle regio's van Spanje

Hier vind je informatie over de verschillende Spaanse regio's, allemaal op één overzichtelijke pagina. Van Asturië tot aan Valencia en van Melilla tot aan Aragón: ESPANJE! geeft je alle kennis over de prachtige autonome gemeenschappen in Spanje.

De autonome regio Valencia is de uitgelezen bestemming om een zonvakantie met cultuur te combineren. Vooral de lange stranden aan de Middellandse Zee en vele zonuren maken van Valencia een populair vakantieoord. Ook op cultureel vlak heeft de sinaasappelstreek veel te bieden. Laat je trouwens niet verleiden om een hap te nemen uit die heerlijk geurende sinaasappels: het is een oneetbaar soort. Wie een meer actieve vakantie voor ogen heeft, komt in de regio ook aan zijn trekken. Er zijn veel natuurparken waar je kunt wandelen en fietsen, en onder meer de haven van Valencia leent zich uitstekend voor activiteiten op het water. De regio Valencia grenst aan Catalonië, Aragón, Castilië – La Mancha en Murcia, en bestaat uit drie provincies: Valencia, Alicante en Castellón. In de streek wordt naast het Castiliaans, dat de hoofdtaal is, Valenciaans gesproken. Dit is een variëteit of hoofddialect van het Catalaans. Verschillende politici in Valencia hebben geprobeerd om van het Valenciaans een officiële taal te maken, maar zonder succes.

Lees ook: 10 tips voor trips rond Valencia

Wat heeft Valencia te bieden?

Valencia is op de eerste plaats geschikt om heerlijk van de zon te genieten en te luieren op één van de vele stranden die de regio rijk is. Leg je handdoekje bijvoorbeeld neer op het strand van Dénia of Jávea, gelegen tussen Valencia en Alicante aan de Costa Blanca. Deze gezellige kustplaatsen hebben vele barretjes en restaurants waar het goed toeven is. Vanaf Dénia, en ook Valencia, vertrekt er dagelijks een ferry naar de Balearen. Wie loom geworden is van het zonnen, de benen wil strekken en wat van de omgeving wil zien, kan één van de vele natuurparken in de regio bezoeken. Parque Natural de la Albufera in de buurt van El Palmar is een aanrader. Het park is voornamelijk bekend om de paellarijst die hier wordt verbouwd. Ook is er in Albufera het grootste zoetwatermeer van Spanje te vinden en is het park een fijne plek voor trekvogels. In de wintermaanden verblijven er duizenden flamingo’s. ‘De stad van de palmbomen’, oftewel Elche, mag zeker niet worden overgeslagen tijdens een bezoek aan de streek. De enorme palmentuin, die op de Werelderfgoedlijst staat, werd aangelegd toen de islamitische stad Elche door de Moren in de tiende eeuw na Christus werd gesticht. De dadelpalmen zijn voorzien van een uitgebreid irrigatiesysteem dat nog steeds in werking is. Ook de grotten van San José zijn bijzonder. Hier vind je de langst bevaarbare, ondergrondse rivier van Europa. Peñíscola leent zich perfect voor de actieve vakantieganger die ook wat cultuur wil meepakken. Naast het strand loopt een kilometerslang fietspad en ook in de rest van de omgeving kun je fietsen en wandelen. Zo kunnen mountainbikers hun hart ophalen aan het natuurgebied Sierra de Irta. Vanaf de heuvels heb je een prachtig uitzicht over de stad met haar authentieke gebouwen en veertiende-eeuwse burcht. Voor heerlijke gamba’s moet je in Vinaròs zijn. Volgens de legende stierf de hertog van het Franse Vendôme in 1712 nadat hij tijdens een feestmaal in Vinaròs niet van de gamba’s kon afblijven.

Lees ook: 11 x Valencia voor foodies

Valencia (stad)

De gelijknamige hoofdstad van de regio heeft alles in één; Valencia is een diverse stad. Op de plek waar vroeger, voor de overstromingen van 1957, de rivier Turia stroomde, vind je nu een park, midden in de stad. De Jardín del Turia, de oude rivier werd drooggelegd en omgeleid, leid je naar het befaamde Ciudad de las Artes y Ciencias (Stad van Kunsten en Wetenschappen). Dit culturele centrum werd ontworpen door Santiago Calatrava en bestaat uit een stuk of vijf schitterende, innovatieve bouwwerken van ijl glas, licht beton en wit keramiek met veel helderblauw water eromheen. In de gebouwen zijn onder meer de Valenciaanse opera, een wetenschapsmuseum en de Oceanogràfic, het grootste aquarium van Europa, gevestigd. In de wijk Eixample zijn veel art-nouveaugebouwen te bewonderen. Van de muur die het historisch centrum van Valencia tot de negentiende eeuw beschermde, is niet veel meer over. Alleen de stadspoorten Torres de Quart en Torres de Serranos staan nog overeind. De Torres de Quart had een defensieve functie: in de poort zie je nog de gaten zitten van de kanonskogels van de Franse troepen toen Napoleon de stad binnenviel. De Torres de Serranos bleef bewaard omdat deze dienstdeed als gevangenis. Ook Valencia heeft een uitgestrekt strand waar je na een dag slenteren door de stad fijn kunt uitrusten.

Lees ook: 10 beste tips voor in Valencia

Meer lezen?

De volgende artikelen verschenen eerder in het magazine ESPANJE! en kun je nu op de website lezen:

Onze top 10 hotels in Valencia

Costa Blanca, 6X de leukste tips van locals

Meer lezen?

Alle regio's van Spanje

Hier vind je informatie over de verschillende Spaanse regio's, allemaal op één overzichtelijke pagina. Van Asturië tot aan Valencia en van Melilla tot aan Aragón: ESPANJE! geeft je alle kennis over de prachtige autonome gemeenschappen in Spanje.