8 augustus 2023 – Spanje is een land van zon, stranden en warm weer. Dat weten we allemaal. En in de zomer wordt het in de middag in veel Spaanse steden ongelofelijk heet. Dat is altijd al zo geweest en daar is het Spaanse leven ook op ingericht. Toch zijn er ook genoeg plekken waar je ook in juli en augustus ’s avonds een jas aan moet omdat het afkoelt tot onder de 10 graden. Wij ontdekten er een paar. Ook bekeken we de hitte in historisch perspectief. En uiteraard geven we tips om de hitte dragelijk te maken. 

Veel Spanjaarden hebben niet voor niets een huisje aan de kust of in de bergen. En het is ook niet voor niets dat ze siësta houden en leven in de avonduren. Ook gaan ze in de zomer vaak op vakantie in het groene noorden: Baskenland, Asturië, Cantabrië en Galicië. Dat deden de Spaanse koningen in de 19e eeuw ook al. Hoe verhoudt de hitte van nu zich met het verleden? Wij vergeleken de gemiddelden en de uitschieters van de afgelopen jaren met de cijfers van nu.

Historische temperaturen in Spanje

Tijdens de hittegolven in juli en augustus 2023 zijn er overal op social media en tv kaartjes te zien met temperaturen van boven de 40 graden. Maar die kaartjes geven een vertekend beeld. Want lang niet overal in de gebieden die worden aangegeven is het zo heet. In steden als Córdoba, Jaen en Sevilla wordt het snikheet, maar in de bergen in de buurt is het soms wel 10 of 15 graden koeler. En hoe ongewoon zijn die hoge temperaturen? Dat  kun je perfect zien op deze site van Meteoblue. Tikken we daar bijvoorbeeld Córdoba in (een van de heetste plekken van Andalusië) dan zien we dat de verwachtingen voor donderdag 10 augustus temperaturen tussen 25 en 46 graden zijn. Vanaf 12 uur gaat het kwik flink omhoog en het is vooral snikheet met temperaturen boven de 40 graden tussen 12 en 21 uur. Gelukkig is de gevoelstemperatuur 2 tot 5 graden koeler. Als je in de linkerbalk op Historia y Clima klikt, en dan op Clima modelado, zie je dat de gemiddelde hoogste temperatuur in de afgelopen 30 jaar in Córdoba in juli en augustus op 37 graden ligt en de gemiddelde laagste temperatuur op 21 graden. Ook worden de uitschieters getoond: 42 graden. Kortom niets nieuws onder de Spaanse zon. Hoewel: de uitschieters zijn wel wat extremer nu.

Koelte op de Canarische Eilanden

Gelukkig zijn er genoeg koelere bestemmingen in Spanje. We noemen hieronder een paar plekken met een koeler microklimaat. Het grootste aantal microklimaten in Spanje is te vinden op de Canarische Eilanden, waar de verschillen tussen het noorden, zuiden, pieken en valleien opvallend zijn. Alleen al op Tenerife zijn er meer dan 200 microklimaten te vinden. In het Anaga-gebied gaan we in bijna een kilometer van 0 naar 1000 meter hoogte, en de koelte is merkbaar. Vervolgens is het Bos van Los Tilos, op La Palma, het grootste laurierbos van de archipel. Op het heetst van de dag wordt het op deze plekken op 10 augustus 2023 volgens de voorspellingen niet warmer dan 26 graden.

Frisse zomernachten in Andalusië

De Sierra de Cazorla in Andalusië is een ander voorbeeld. Terwijl Córdoba verandert in een oven met temperaturen boven de 40°C, ligt de gemiddelde zomertemperatuur hier op 21°C. Gemiddeld is het daar een graad of 10 koeler dan in de warme steden in het Andalusische binnenland. s’ Nachts koelt het daar ook in de zomer vaak af tot 14 graden met uitschieters naar 9 graden… Wel een dekentje mee dus als je gaat kamperen.

De bergen in in Extremadura

Extremadura is ook zo’n plek waar het in de zomer ongenadig heet kan worden. Maar niet in El Piornal, in de Valle del Jerte (Cáceres). Geografisch gezien is dit het hoogstgelegen dorp van Extremadura, op 1175 meter hoogte. Dit maakt het een van de koelste bestemmingen om te bezoeken in de zomer. Bijvoorbeeld wanneer het in Plasencia 35°C is in de late namiddag, komen de thermometers in El Piornal vaak niet uit boven de 20°C.

Afkoelen rond Madrid

Als je in de hoofdstad woont en genoeg hebt van de hitte in de stad ga dan naar de Sierra de Guadarrama. Dit is het koelste punt in de hele regio Madrid, met een gemiddelde hoogste temperatuur van 23 graden in de maanden juli en augustus. Jas meenemen, want ’s nacht koelt het af naar 9 graden en tijdens de koudste nachten is het er maar 1 graad boven nul  en september…

En natuurlijk… het noorden van Spanje!

In het groene noorden, Galicië, Asturië, Cantabrië en Baskenland regent het veel en wordt het in de zomer nooit zo heet als in het zuiden. Neem bijvoorbeeld de Picos de Europa. Tijdens de hittegolf van juli 2023 is het daar in de bergen maximaal 20 graden overdag en kan het kwik ’s nachts dalen tot 7 graden. De hoogste uitschieter hier ooit gemeten is 31 graden.  En natuurlijk is het ook in de Pyreneeën altijd een stuk koeler.

Tips tegen de hitte

Ben je toch in een deel van Spanje waar een hittegolf heerst met temperaturen boven de 30 of zelfs 40 graden? Kijk dan goed hoe de Spanjaarden doen. Houd  je op het heetst van de dag heel rustig, drink veel, duik een koele kerk of een koel museum in, of zoek een zwembad op. Hier vind je tips hoe je het hoofd koel kunt houden in Andalusië. Algemene Spaanse tips voor verkoeling vind je hier. En ook dit artikel over zwemplekken in Spanje is altijd handig.